نمایش «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» با بازی «آنا نعمتی» و برخورداری از داستانی جذاب با درون مایه طنز توانسته است با گذشت بیش از یک هفته از اجرا، رضایت تماشاچیان عرصه تئاتر را جلب کند.
یک گاری بزرگ در وسط صحنه، زنی با لباس آبی و سنجاق های چینی بر سر، آن بالا اعضای گروه نوازنده با کلاه های بزرگ چینی با روند داستان و اجرای بازیگران همراهی می کنند؛ همه‌ی اینها در کنار هم صحنه اجرای نمایش «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» را تشکیل می دهند که این روزها در تالار حافظ به اجرا در می آید و توجه بسیاری از اهالی هنر و تئاتر را به خود جلب کرده است.
حضور «آنا نعمتی» بازیگر شناخته شده عرصه سینما در کنار «سیامک صفری» و «فرزین محدث» دو نفر از پیشکسوتان عرصه تئاتر در این نمایش که از سبک «برشت» پیروی می کند باعث شده است که این روزها این نمایش به کارگردانی یکی از نویسندگان نام آشنای تئاتر و تلویزیون به موضوع مورد بحث محافل هنری تبدیل شود.
آنا نعمتی توانست در این نمایش با بازی همزمان چند شخصیت و تنها با عوض کردن یک دامن در صحنه نمایش خوش بدرخشد و ثابت کند که می تواند در عرصه تئاتر حرفی برای گفتن داشته باشد؛ از سوی دیگر دو بازیگر مرد توانا و نام آشنای عرصه‌ی تئاتر نیز نقش های مکمل خانم نعمتی را در این نمایش ایفا کرده و توانستند «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» را به نمایشی متفاوت تبدیل کنند.
نمایش «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» برگرفته از دو داستان فولکلور چینی است که از اواخر اردیبهشت ماه تا اواخر ماه جاری میهمان تالار حافظ است.
کارگردانی این نمایش بر عهده «حسن وارسته» یکی از نویسندگان نام آشنای تلویزیون و تئاتر است؛ حسن وارسته تاکنون نگارش فیلم نامه های سریال های متعددی همچون پایتخت و دودکش را بر عهده داشته است و نمایش هایی همچون «تونل وحشت» ، «حسنک کجائی؟»، «همسر چینی»، «جگر هندی»، «داستان باور نکردنی یک زن»، «مجلس غریب ضامن آهو»، «رویه و آستر» و «آهو به وقت انفجار» را به صحنه برده است.
تلفیق چند اپیزود از فضا و موقعیت های مختلف با موضوع داستانی جالب توجه با درون مایه طنز همگی موجب آن شده است که لبخند رضایت بر لبان تماشاچیان حاضر در تالار حافظ بنشیند.
«حسن وارسته» کارگردان «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» ضمن تشریح جزئیات و حواشی این اجرا، انتقاداتی جدی را متوجه صدا و سیما و عدم برخورداری عرصه تئاتر از حمایت و پشتیبانی کرد. وی بر این باور است که باید از کوچ اهالی تئاتر جلوگیری کنیم و برای به بار نشستن شعارها و بیانیه‌ها و توقعاتمان در عرصه فرهنگ هزینه کنیم.
وارسته درباره انتخاب نمایشنامه و موضوع آن می‌گوید: این یک قصه جهان شمول با بحث وفا و جفا است که مختص اقلیم و فرهنگ خاص نیست. دو داستان چینی را با یکدیگر ادغام کردیم که تبدیل به یک نمایشنامه واحد شد؛ با توجه به فضای جامعه جهانی و شرایط فعلی میتوانم بگویم که این قصه جای کار بسیاری دارد و البته ما هم سعی کردیم با استفاده از عناصر سرگرم کننده و استفاده از کارکردهای نمایش برشتی مفهوم را به بیننده منتقل کنیم.
وی در توضیح درون مایه طنزی که در این نمایش وجود دارد، گفت: بخشی از این طنز در داستان بود و بخشی از آن نیز به کلیت نمایشنامه و در لابه لای اجرا اضافه شد؛ ولی به دنبال آن بودیم که این نمایشنامه همانند تلخ باشد که لا به لای آن حلاوت نیز باشد که تماشاگر خیلی احساس تلخی نکند.
وارسته در خصوص بازی «آنا نعمتی» در نمایش ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟، افزود: خانم نعمتی خوشبختانه بازیگر باهوشی هستند و من را نیز شگفت زده کردند؛ برخلاف تفکری که درباره ایشان وجود داشت و بسیاری بر این باور بودند که خانم نعمتی یک چهره سینمایی هستند و قادر نخواهند بود روی صحنه نمایش جولان لازم را داشته باشند ولی خانم نعمتی نشان دادند که میتوانند از پس این کار بربیایند و پا به پای بازیگرانی که در این عرصه پیشکسوت هستند جلو روند.
کارگردان این نمایش درباره میزان استقبال صورت گرفته از این کار نیز گفت: با وجود اینکه یک هفته از اجرای کار میگذرد اما استقبال خوبی از اجرا صورت گرفته و غالب تماشاچیان توانستند با مظمون و کلیت کار ارتباط برقرار کنند و به روشنی بازخورد این موضوع را می توانستیم از تماشاچیان پس از پایان هر اجرا ببینیم.
وی با بیان اینکه تئاتر به دلیل برداشته شدن چتر حمایتی از سر آن به عرصه عرصه ای محجور و منزوی تبدیل شده است که نتایج خطرناکی را به همراه خواهد داشت، افزود: فرهنگ سازی نیازمند هزینه است و اینطور نیست که فقط شعار بدهیم، بیانیه و مانیفست صادر کنیم و هیچ هزینه ای نکنیم، همانطور که برای به بار نشستن یک مزرعه هزینه میکنیم برای عرصه فرهنگ و هنر هم باید هزینه کنیم.
وارسته همچنین در خصوص مشکلات عرصه تئاتر و انتظاراتی که در این زمینه از نهادهای مسئول می رود، گفت: تئاتر نیازمند حمایت، تبلیغ و تشویق است، به طور مثال من میخواهم برای این کارم تیزر تلویزیونی پخش شود ولی متاسفانه برخورد بخش بازرگانی تلویزیون با آگهی های تئاتر همانند آگهی پخش پفک است در حالی که انتظار می رود در این زمینه تدابیر بیشتری اندیشیده شود تا در حق هنرمندان و فعالان عرصه هنر و تئاتر بیش از این جفا نشود؛ در غیر این صورت و عدم برخورداری عرصه فرهنگ و هنر از چتر حمایتی نهادهای دولتی شاهد کوچ اهالی فرهنگ و هنر خواهیم بود.
«آنا نعمتی» بازیگر معروف سینما و تئاتر نیز در حاشیه اجرای این نمایش، گفت: در حدود یک ماه و یک هفته مداوم برای اجرای این نمایش تلاش کردیم، سعی کردیم در کلیت کار سنت شکنی داشته باشیم و وارد فضای مدرنیته نشویم.
نعمتی با اشاره به اینکه سبک برشت که بر اساس آن این نمایش به اجرا درآمد، موجب جذاب‌تر شدن داستان شده بود، افزود: کار سختی است و نیاز به تمرکز بالایی دارد؛ من باید همزمان به عنوان راوی با تماشاچیان صحبت کنم و هم به خوبی نقشم را ایفا کنم؛ به خاطر شرایط موجود من تنها با تغییر دامن و یا تغییر فیزیکی و صدا شخصیت ها را از هم تفکیک می کردم و برای من که تجربه زیادی نداشتم کار آسانی نبود ولی خب با کمک دوستان و تمرین تمام وقت تونستم به خوبی نقشم را پیدا کنم.
وی درباره نمایشنامه که شامل گریم، لباس و اسامی چینی بود و به موضوع جفا و وفا می پرداخت نیز گفت: نمایش موضوع بسیار جذابی دارد و اصولا درون مایه نمایشنامه‌های شرقی خیلی نزدیک به هم است و به فضای اجتماعی و آداب و رسوم ما در عین وجود برخی از تفاوت‌ها نزدیک باشد؛ در مدت زمانی که برای اجرا آماده می‌شدیم نمایشنامه، کتاب و فیلم های چینی هم دیدم ولی خب ما باید این نمایشنامه را ایرانیزه می کردیم و قرار نیود این نمایشنامه به سبک نمایش های چینی اجرا شود.
نعمتی درباره ایفای عنوان نقش اول این نمایش و همبازی شدن با دو نفر از پیشکسوتان این عرصه، گفت: آقای سیامک صفری از اساتید عرصه تئاتر هستند و یادم هست زمانی که در کلاس آقای سمندریان درس می‌خواندم یکی از چیزهایی که همیشه دوست داشتم این بود که وقتی ایشان روی صحنه بودند شاهد اجراهایشان بودند؛ خب برای من رفتن روی صحنه همراه با آقای صفری که از سوی اهالی تئاتر امپراطوری صحنه خوانده می شوند یک اتفاق بزرگ بود. آقای محدث هم یکی از بزرگان این عرصه هستند و تاکنون کاندیدای دریافت چند جایزه در چند جشنواره شدند و بسیار خوش درخشیدند و بسیار به من انرژی دادند. چیزهای خیلی زیادی از دوستان یاد گرفتم و میتونم بگم تجربه خیلی بزرگی برای من بود.
آنا نعمتی درباره نقاط قوت و تفاوت این اجرا با دیگر کارهایی که در عرصه تئاتر انجام داده و یا دیده اند نیز گفت: این نمایش رئال بود و بازی کردن در یک نمایش رئال با نمایشنامه ای کلاسیک بسیار متفاوت و سخت تر است؛ من تجربه هایی در این زمینه داشتم ولی «ناقوسها برای چی ن به صدا در می‌آیند؟» تجربه ای متفاوت بود؛ از طرفی دیگر یکی از دغدغه های من همیشه حضور در کاری متفاوت است که این نمایش توانست برای من این تفاوت را به همراه داشته باشد.
وی درباره بازتاب های که این نمایش تاکنون داشته است و واکنش هایی که از تماشاچیان دریافت کرده است، افزود: خوشبختانه همه چیز خوب بود و خوب پیش رفت و با وجود اینکه تبلیغات قابل توجهی هم برای این کار نداشتیم اما تقریبا در هر اجرا سالن نیمه پر شد و حس خوب را از تماشاچیان گرفتیم و این خود زندگی است و همین فیدبک ها و حس های خوب است که انسان را به تئاتر معتاد می کند.
نامه نیوز
