«بشین بابا» از مصدرِ نشستن است که البته کمی اعصابش به‌هم ریخته، و به معنای بتمرگ است.
دشواری های زبان فارسی – قسمت سوم
بشین بابا دلالت بر عصبانی بودن گوینده دارد و این‌که اگر گوش نکنید خودش می‌آید و شما را می‌شوند!
بشین یک فعل ربطی نیست، در واقع «بشین» خود به تنهایی مفهوم کاملی دارد و در عبارت «بشین بابا» بابا هیچ‌نقشی ندارد.
درواقع فردی که با این عبارت خطاب قرار داده می‌شود، می‌تواند پدر نشده باشد یا حتا ازدواج هم نکرده باشد.
باید توجه داشت استفاده از این ترکیب گاه باعث ایجاد سوءبرداشت می‌شود.
به‌طور مثال اگر به منظور تعارف به پدرتان بگویید: «بشین بابا» ممکن است شنونده «بتمرگ» برداشت کند.
بهتر است برای این منظور از «بشین» به صورتِ خالی استفاده شود.
زیرا این ترکیب حتا به صورتِ معکوس «بابا بشین» و یا با اضافات «بشین بابا جان» هم برای پدر مناسب نیست و احتمال برداشتِ «بتمرگ» هم‌چنان وجود دارد.
می‌دانیم که بشین و بفرما و بتمرگ هر سه تأکید بر عمل نشستن دارد، اما «بشین بابا» علاوه‌بر تأکید بر عمل نشستن حاویِ مقادیری خشونت است.
حافظ می‌فرماید:
بر سر تربت من با می و مطرب بنشین
تا به بویت ز لحد رقص‌کنان برخیزم
یا در جای دیگری:
بنشین بر لب جوی و گذر عمر ببین
کاین اشارت ز جهان گذران ما را بس
همان‌طور که می‌بینید در هر دو مثال حافظ فعل «بشین» را خالی‌خالی استفاده کرده و از ترکیب «بشین بابا» پرهیز کرده است.
بازنشر دشواری ها، پاس‌داشت زبان فارسی است.
نویسنده : حامد اشرف زارعی
