ابوالفضل زرویی نصرآباد از پیشگامان عرصه طنز پارسی است که توانست با زبان صمیمی و نگاه بدیع به احیای این هنر بپردازد و زمینه ورود نسل جدید را به این عرصه فراهم آورد و اینگونه عبید زاکانی طنز معاصر لقب بگیرد.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ ابوالفضل زرویی نصرآباد در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۴۸ خورشیدی در تهران دیده به جهان گشود. او دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات فارسی بود و از ۱۳۶۸ خورشیدی فعالیت مطبوعاتی و فرهنگی خود را آغاز کرد. وی خلاقیت خود را با ورود به دنیای طنز نویسی نشان داد و سپس به مجموعه گل آقا پیوست. او را با اسم‌های مستعار «ملانصرالدین، چغندر میرزا، ننه قمر، کلثوم ننه، آمیز ممتقی، میرزا یحیی و عبدل» می شناسند که در نشریاتی مانند گل آقا، همشهری، جام جم، ایرانیان، انتخاب، زن، مهر، کیهان ورزشی، بانو، جستجو، عروس و تماشاگران، طنز نوشته است.
ابوالفضل زرویی نصرآباد در سخنانی موتور محرکه زندگی انسانی را نشاط معرفی کرده است و با بیان اینکه به طور معمول به اشتباه نشاط با خنده یکی دانسته می‌شود، می گوید: «نشاط به باور من امری است قلبی و طنز هنری است که تلاش دارد مردم را به حس نشاط داشتن هدایت کند. به همین خاطر بار سنگینی هم بر دوش دارد چون باید حرف‌هایی را بزند که مردم نمی‌توانند آن را به زبان بیاورند.»
در همین زمینه علی اکبر کتابدار کارشناس ادبی اشعار طنز، زرویی را در عرصه طنز نویسی بی نقص می داند و اظهار می کند: «درباره زرویی‌نصرآباد، بدون اغراق باید گفت یکی از بهترین و بزرگ‌ترین طنزپردازان روزگار ما است. فردی به شمار می رود که از او به عنوان فردی که در روزگار معاصر بی‌بدیل است، نام می‌برند. این یک تعریف و یک تعارف نیست. یک واقعیت است.» او در ادامه با اشاره به یکی از اشعار طنز زرویی می گوید: «زرویی‌نصرآباد، نه تنها شعر طنز بلکه نثر طنز زیادی هم دارد مثلا همان تذکره المقامات نمونه‌اش است.» در بخشی از آن می خوانیم: ای جماعت چطوره حالاتتون / قربون اون فهم و کمالاتتون/ گردنتون پیش کسی خم نشه/ از سر بنده سایه تون کم نشه
«علی موسوی گرمارودی» شاعر و استاد ادبیات فارسی در محفلی در ۱۳۸۹ خورشیدی ابوالفضل زرویی را عبید زاکانی طنز معاصر نامید.
زرویی افزون بر انتشار مطالب طنز در نشریات و روزنامه‌ها، کتاب هایی را نیز به یادگار گذاشته است که از آن جمله می توان به تذکره المقامات، افسانه‌های امروزی، وقایع‌نامه طنز ایران، بامعرفت‌های عالم، رفوزه‌ها، حدیث قند، غلاغه به خونه‌ش نرسید، خاطرات سر پروفسور حسنعلی‌خان مستوفی، کتاب مستطاب خرپژوهی و… اشاره کرد.
این استاد فرهیخته در عرصه ادبیات و طنز معاصر، سرانجام پس از سال ها تلاش و خدمت در ۱۰ آذر ۱۳۹۷ خورشیدی پس از تحمل یک دوره بیماری در گذشت.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در گفت وگو با «صابر قدیمی» استاد ادبیات، طنز پرداز و ترانه سرا از منظرهای مختلف به بررسی ویژگی های شخصیتی و هنری «ابوالفضل زرویی نصرآباد» پرداخته است.
** ابوالفضل زرویی، نقطه عطف طنز فارسی
قدیمی در پاسخ به این پرسش که ابوالفضل زرویی از چه ویژگی های شاخصی برخوردار بود و در زمینه طنز پردازی چه وجه تمایزی داشت، گفت: زرویی یکی از نقاط عطف طنز فارسی معاصر بود. او هنرمندی محسوب می شد که با زبان صمیمی، روشن و استفاده استادانه از شگردهای شوخ طبعی و طنزگونه با مردم سخن می گفت. ارایه طنزهای خلاقانه و سوژه های مناسب به اجتماع از مهمترین ویژگی های اشعار این استاد فرهیخته به شمار می رود. در محافلی که او برگزار می کرد همیشه افراد زیادی همچون عمران صلاحی، منوچهر احترامی و … حضور داشتند و خیلی های دیگر که در این محفل، شعر یا طنز می خواندند به استاد علاقه مند می شدند و به نشر و تکثیر کارهای وی در مراکز دیگر می پرداختند. در واقع چهره استاد زرویی برای اهالی هنر و شعر شناخته شده و از جایگاه خاص و ویژه ای برخوردار است.
این طنز پرداز معاصر در ادامه اظهار داشت: استاد زرویی در حوزه ادبیات عامه پژوهش های بسیاری را انجام داد که حاصل آن چاپ آثار متعدد است. این طنزپرداز معاصر کشور در طی سال ها مطالعه روی فرهنگ کشورها و خواسته ها و دغدغه های مختلف آنها توانست این موضوعات را در قالب طنز بازنمایی کند. او توانست به نوعی خلاهای پژوهشی را در حوزه طنز برطرف سازد و مقاله های مختلفی را نیز در این زمینه به یادگار بگذارد. وی به واقع یکی از مسلط ترین ادیبان در حوزه ادبیات کلاسیک به شمار می رود. آثار او از هجو و فکاهی سرایی فاصله دارد و طنزهایش واقعی، متفاوت و متمایز از آثار دیگران است. همواره در ارایه آثارش جذابیت و خلافیت حرف نخست را می زد و همین عاملی بود تا کارهایش متمایز باشد.
** تفاوت طنز و نشاط در اجتماع
این استاد دانشگاه، طنز و نشاط را ۲ مقوله جدا از هم دانست و خاطر نشان کرد: طنز و نشاط هر کدام معانی مختلفی دارند و این ۲ مقوله از هم جدا هستند. استاد زرویی نیز در تعبیری نشاط را امری قلبی می دانست و طنز را هنری می داند که مردم را به طرف نشاط هدایت می کند. اشعار زرویی در واقع امر به معروف و نهی از منکر با زبان طنزگونه و مهربانانه است. او توانست مسایل و اتفاق های مهم و سخت اجتماع را به زیباترین شکل ممکن نقد کند، به گونه ای که هیچ فردی از آن ناراحت نشود، وی را باید به عنوان یکی از قله های شعر طنز معاصر و یکی از سرآمدان طنز ادب پارسی دانست.
وی در ادامه افزود: این استاد به فنون بلاغت تسلط کامل و در بحث بدیع خلاقیت های خاصی داشت. نمونه های اشعار او کم نظیر بود که نمونه عینی آن در کتاب «روفوزه ها» آمده و سرشار از نقدهای درست و اصولی است. کتاب «رفوزه‌ها» را باید هر فردی که می خواهد وارد عرصه شعر طنز شود، بخواند زیرا نقطه قوت زرویی افزون بر بالا بودن مطالعه و تسلط بر ادبیات کلاسیک، خلاقیت در فرم نیز به شمار می رود که به ایجاد فرم های جدید در نثر و شعر طنز منجر شده است. همچنین خلاقیت او در واژه‌سازی و استفاده قافیه‌های جدید سبب شد متن و معنایی را که ارائه می‌دهد، جذاب کند.
** ابوالفضل زرویی، نخستین پایه گذار دفتر طنز در حوزه هنری
صابر قدیمی در پایان با اشاره به این موضوع که زرویی را به عنوان نخستین پایه گذار دفتر طنز در حوزه هنری و بنیانگذار نخستین شب شعر طنز می شناسند، گفت: تشکیل دفتر شعر در حوزه هنری از جمله اقداماتی به شمار می رود که استاد زرویی آن را به پایه گذاری کرد. این دفتر محلی برای شروع و جدی گرفتن طنز و طنزپرازی بود که در ادامه به برگزاری محفل ها، کارگاه ها و برنامه های متعددی برای تربیت شاگردان و طنزپردازان منجر شد. او با راه‌اندازی برنامه «در حلقه رندان» شعر طنز را از آن حالتی که داشت، خارج ساخت و با جان بخشیدن به آن توانست هزاران تن از علاقه مندان را جذب کند.
انتهای پیام /
