کتاب شیرین بیان، مجموعه‌ای است از شعرها و نثرهای طنز نوروزی است که محمدعلی قربانی آن را گردآوری کرده است.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از طاقچه، این کتاب دست چینی از سروده‌های شاعران و نویسندگان طنزپردازِ هم روزگارمان است. این مجموعه درپی فراهم آوردنِ شاهکارهای بی‌نظیر نبوده است، اما این گونه هم نیست که شتابزده و کم حوصله، هر سرودۀ سست و ناتندرست و بی‌نمکی را برای افزودن بر صفحات، به خود راه داده باشد.
درباره کتاب شیرین بیان
بهار و عید برای هر کس معنایی دارد؛ برای کودکان لباس نو و مهمانی و برای محصلان، تعطیلی است. برای مادران، خانه تکانی و تدارک سبزه و سور و سات سفره هفت سین، و برای کاسبان فصل حراج و رونق بازار.
برای شاعران قدیم نیز مانند کاسبان، آمدن بهار و عید، فصل رونق بازار بود. هم برای شاعران عاشق و عارف که در استقبال از بهار، غزل‌ها و مثنوی‌ها و مسمط‌های دل انگیز می‌ساختند و هم برای شاعرانی که قصیده‌های بهاریه می‌سرودند و در مراسم سلام نوروزی حاکمان، برمی‌خواندند و خلعتی و صلتی می‌گرفتند.
از دورانی که رسانه‌های جدید آمدند، یعنی از روزگار رواج مجله و روزنامه و بعدها، رادیو و تلویزیون؛ شعر سرودن برای مردم و به زبان مردم، رونق گرفت و گسترش یافت.
حالا مردمی که غالباً یا بی‌سواد بودند یا آن قدر سواد نداشتند که بتوانند از زبان فاخر و فخیم قصاید، سر دربیاورند، شعر خودشان را داشتند با زبان طبیعی خودشان و از آن مهم‌تر با حرف‌هایی از جنس حرف‌های خودشان، شعری که به زندگی آنها شبیه بود و نه سخن گوی اسطوره‌ها و ابرمردها و پادشاهان و سرداران و امیران و وزیران.
برخی از این شعرهای ساده و سرزنده، شعرهای خندان است؛ می‌توانیم بگوییم: فکاهی، طنز، شوخی، مطابیه
عالم سیاست
در بسیاری از شعرهای طنز نوروزی، اشاراتی به عالم سیاست دید می‌شود و پیامدهای تحولات سیاسی بر زندگی مردم و سور و سات عید، دستمایه شوخی و انتقاد طنزپردازان است. اما شاید بیش از همه موضوعات، در شعرهای طنز نوروزی، نالیدن از گرانی، ِ متداول است.
این تراژدی همیشگی ِ جور نشدن درآمدها و هزینه‌ها در زندگی ِ در ایام عید، با تلخی و گزندگی بیش‌تری، نمایان می‌شود و هنر مردم، طبعاً طنزنویسان این است که از این تلخ کامی، شیرینی و شوخی و لبخند می‌آفرینند.
موضوعات متداول در شعرهای طنز نوروزی، خیلی متنوع است و می‌توان فهرستی طولانی از آنها نوشت، اما شاید بتوانیم بگوییم که همه این موضوعات متنوع، در یک نقطه اشتراک دارند: تلاش انسان برای شادکامی‌در ایام عید و فصل ِ بهار، در مقابل ناهمواری واقعیت که عیش آدمی را منغص می‌کند.
این تقابل؛ یعنی رویارویی ِ ذهنیت ِ رؤیاپرداز انسان با عینیت کابوس وار و ناخوشایند، موقعیت‌هایی می‌آفریند که هم تراژیک است و هم کمیک. طنزپردازان، وجه کمیک آن را درمی‌یابند و بازآفرینی می‌کنند و می‌خندند و می‌خندانند، تا دست ِ کم در ایام ِ عید و هوای دل انگیز ِ بهاری، هجوم کابوس وار واقعیت، به تلخ کامی‌انسان، دامن نزند.
طنز نوروزی
کتابی که پیش روی شماست، مجموعه‌ای است از از شعرها و نثرهای طنز نوروزی. دست چینی از سروده‌های شاعران و نویسندگان طنزپرداز هم روزگارمان است. این مجموعه درپی فراهم آوردن شاهکارهای بی نظیر نبوده است، اما این گونه هم نیست که شتابزده و کم حوصله، هر سرود‌ه سست و ناتندرست و بی نمکی را برای افزودن بر صفحات، به خود راه داده باشد.
این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به شعر طنز معاصر پیشنهاد می‌کنیم.
کتاب شیرین بیان (مجموعه طنز نوروزی) اثر محمدعلی قربانی توسط انتشارات هنگام در ۱۸۱ صفحه به قیمت نسخه چاپی ۳۵,۰۰۰ تومان منتشر شده است. نسخه الکترونیک آن نیز به قیمت ۱۲۵۰۰ تومان قابل دانلود است.
