نکته مهم «ضامن های معتبر» همین تیغ تیز طنز است. نیاز این روزهای جامعه، نه حرکات شورشی و آنارشیستی است و نه انفعال و بی‌خیالی. باید دست در دست هم جلو برویم.
باید بدانیم مشکلات چیست و از کجا نشأت گرفته است. «ضامن های معتبر» نیز چنین رسالتی را برای خود قائل شده است.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از انتشارات جمکران (مسعود آذرباد)، بیکاری جوانان تحصیلکرده، گرانی افسارگسیخته که هر روز سیر صعودی پیدا می‌کند، رکود شدید که قدرت هرگونه حرکت را گرفته است، سقوط پول ملی که لحظه‌به‌لحظه سرعت فزاینده‌تری پیدا می‌کند و حقوقی که مدت‌هاست ثابت مانده و هیچ اتفاق خاصی برایش نمی‌افتد.
نیش زدن‌های گزنده تا کنایه‌های سیاه
واکنش ما به این اتفاقات اشکال گوناگونی دارد. از نیش زدن‌های گزنده تا کنایه‌های سیاه به خودمان و مسئولان تا انتقام‌های اقتصادی کوچک که فقط کمی دلمان را خنک کند تا آه و ناله و نفرین‌های کوچک و بی‌شمار که فقط می‌خواهیم کمی بارمان را سبک کنیم تا فردا مسئولیت کمتری داشته باشیم تا جوک‌های بامزه و بی‌مزه‌ای که در لحظه برای این اتفاقات تلخ می‌سازیم و به آنها به چشم مسکنی قوی نگاه می‌کنیم بلکه از دردهای ما بکاهند اما تنها اتفاقی که نمی‌افتد همین کاهش درد است.
حال در این میان و در این اوضاع اسفناک کتاب خریدن و کتاب خواندن و از کتاب گفتن چه دلیل قانع‌کننده و منطقی‌ای دارد؟! اصلا چرا باید در این اوضاع و احوال خراب اقتصادی سراغ «ضامن های معتبر» رفت و آن را خواند؟
«ضامن های معتبر» مجموعه داستان کوتاهی است به قلم سیدسعید هاشمی. مجموعه داستانی که درونمایه‌ای اجتماعی- اقتصادی دارد. البته رنگ و بوی اقتصادی کتاب بر مفاهیم اجتماعی آن می‌چربد.
لحن طنز داستان‌های کوتاه نویسنده تلاش خوبی بوده است برای آنکه با نگاه دقیق‌تری به ماجرای آشفتگی‌های اقتصادی نگاه کنیم.
یارانه ۴۵هزارتومانی
همین نگاه طنز باعث شده است که در عین لبخندهایی که گاه‌و بی‌گاه بر لب می‌آید، بتوانیم عمیق‌تر به اتفاقات دوروبرمان نگاه بیندازیم و اتفاقات را چیزی متفاوت از یک سقوط عظیم یا یک لوس‌بازی مثل اتفاقات شبکه‌های اجتماعی بدانیم.
تنوع موضوعاتی که نویسنده به سراغ آن رفته بسیار زیاد است. یارانه ۴۵هزارتومانی، وضعیت خرید و فروش و اجاره مسکن، مشکلات وام گرفتن از بانک، تولید داخلی و مشکلات پیش روی آن، زمین‌خواری، کوه‌خواری، جنگل‌خواری و آسیب‌های محیط‌زیستی آن تعدادی از موضوعاتی هستند که نویسنده آنها را دستمایه اثر خود قرار داده است.
ارزش نگاه نویسنده در آن بوده که سعی کرده است او را از ورطه ناامیدی و بی‌تفاوتی و انتقام دور کند. چراکه در روزهای سختی مهم‌ترین آفاتی که یک جامعه را تهدید می‌کند، همین موارد است.
ناامیدی موتور جامعه را خاموش می‌کند و بی‌تفاوتی آن را به روی گسل می‌برد و انتقام تکه‌پاره‌اش می‌کند.
انتقادهای تندوتیز «ضامن های معتبر» همه را نشانه گرفته است و برای هیچ قشر و گروهی حق جداگانه قائل نشده است. مهم نیست آن قشر در چه جایگاه یا مسئولیتی قرار دارد. مهم این است که هرکس به‌اندازه سهمش در این ماجرا دخیل است.
تیغ تیز طنز
در داستان کوتاه «ضامن های معتبر» که عنوان کتاب از همین داستان گرفته‌شده است، نویسنده فضای بوروکراسی اداری ایران و خصوصا نظام بانکداری‌اش را نقد می‌کند. عدم تکریم ارباب‌رجوع، کندی کار، دستگاه‌های مدیریتی و تشکیلاتی قدیمی و فضل، نمونه‌هایی هستند که نویسنده در داستان کوتاه خود آن را زیر تیغ تیز طنز برده است.
نکته مهم «ضامن های معتبر» همین تیغ تیز طنز است. نیاز این روزهای جامعه، نه حرکات شورشی و آنارشیستی است و نه انفعال و بی‌خیالی. باید دست در دست هم جلو برویم.
باید بدانیم مشکلات چیست و از کجا نشأت گرفته است. «ضامن‌های معتبر» نیز چنین رسالتی را برای خود قائل شده است.
او می‌خواهد دردها و مشکلات ما را به ما نشان بدهد و برای آنها گاه‌وبیگاه نیز راه‌حل‌هایی دارد اما تصمیم‌گیری نهایی را به عهده خود مخاطب می‌گذارد.
لحن طنز ماجرا که از یک‌سو باعث شده است با خواندن از مشکلات‌مان، چندان به تلخی‌های آن فکر نکنیم و از سوی دیگر باعث شده به ورطه لودگی نیفتیم و بدانیم افکار و ایده‌ها و رفتارمان نیاز به جراحی دارد.
نیش و کنایه‌اش از سر بغض و انتقام نیست
«ضامن های معتبر» نیش و کنایه می‌زند اما نیش و کنایه‌اش از سر بغض و انتقام نیست. طبیعتش این است! اما طبیعتی که می‌خواهد ما را بیدار کند. بیدار کردنی که از جنس بیدار کردن‌های لطیف مادرانه یا بیدار کردن‌های خشن نظامی نیست.
بلکه بیدار کردنی است که از پی آن قرار است خواب‌آلودگی و خماری بعد از خواب به همراه سستی و کرختی و بی‌حالی بعدش به‌گونه‌ای زایل شوند که دیگر مخاطب درگیر خواب و بیداری نشود!
همه این موارد در مفهوم کلی‌تر ذیل مفهوم اقتصاد مقاومتی قرارگرفته است. نکته‌ای که تاکنون در ادبیات داستانی به آن توجه نشده و جای آن در این حوزه بسیار خالی است.
ورود درست و صحیح و رعایت استانداردهای فرمی و محتوایی، شرایطی را ایجاد می‌کند که فارغ از درشت‌گویی‌ها و شعارزدگی‌ها مخاطب با ویژگی‌های یک اقتصاد درون‌زا بیشتر و بهتر آشنا شود و آن را صرفا مفهومی ایدئولوژیک که هیچ جایگاه و مبنای علمی ندارد، نداند.
انتشارات کتاب جمکران، مجموعه داستان‌های کوتاه «ضامن های معتبر» را تابستان ۹۷ به قیمت ۵۰۰۰ تومان روانه پیشخوان کتاب‌فروشی‌ها کرده است.
