روزهای تعطیل عید نوروز زمان مناسبی برای کتاب خواندن به نظر میرسد، مجله مهر در یک سال گذشته کتابهایی را معرفی کرده که در این چند روز آنها را در بستههای ویژهای جمع کردهایم.
به گزارش شیرین طنز، در این بسته کتاب نوروزی ۴ کتاب طنز چوپان معاصر، خمپاره های فاسد، دکتر بازی و تاریخ مستطاب آمریکا معرفی میشوند که در لینک زیر آن میتوانید بخشهایی از همان کتاب را مطالعه کنید.
چوپان معاصر
«هیچ آدابی و ترتیبی مجو، هرچه میخواهد دل تنگت بگو»، این یکی از ابیات مثنوی معروف موسی و شبان است که سالها به عنوان یکی از درسهای کتاب ادبیات دوره دبیرستان تدریس میشد؛ اما این بار علاوه بر تدریس عامل الهام گیری نیز شده است تا طنزپردازی جوان، با بهرهگیری از ایدهآن به سراغ خلق «چوپان معاصر» و درد و دلهای امروزی اش برود.
رضا احسانپور همان نویسنده و طنزپرداز جوان است که با بهرهگیری از این سروده مولانا، به سراغ دغدغههای انسانی خود رفته است تا بتواند آنها را با زبانی ساده و بیآلایش و در شکلی موجز و جذاب بیان کند که ماحصل آن، کتابی ۷۲ صفحهای از مناجاتهایی دلنشین و خواندنی است که «چوپان معاصر» نام گرفته است.
چوپان معاصر، صرفاً اثری طنز نیست، بلکه نویسنده در هر کدام از ۲۰۰ مناجات آمده در این کتاب، بر روی یکی از موضوعات مهم و ارزشی دست گذاشته است و با استفاده از زبان مبالغهآمیز طنز توانسته توجه مخاطبش را به این موضوعات به ظاهر ساده ولی در باطن بسیار عمیق و مهم، جلب کند.
قیمت خوب کتاب و البته تبلیغات خوب و حسابشدهای که برای آن در فضای مجازی انجام شد باعث شد تا این اثر، پرفروشترین کتاب انتشارات سروش در نمایشگاه کتاب امسال باشد.
عنوانهایی مختلفی از «چوپان معاصر» را در این لینک بخوانید.
داوود امیریان از جمله نویسندگان ادبیات پایداری است که در طول سالهای گذشته به واسطه نگارش داستانهای طنز دفاع مقدس به چهرهای شناخته شده در این زمینه تبدیل شده است. «فرزندان ایرانیم»، «رفاقت به سبک تانک»، «گردان قاطرچیها» و «مین نخودی» تعدادی از این کتابها هستند که بارها تجدید چاپ شدهاند و دهها جایزه را در جشنوارههای مرتبط با دفاع مقدس کسب کردهاند.
«خمپارههای فاسد» نیز یکی دیگر از این آثار است که در نمایشگاه کتاب امسال خوش درخشید و یکی از پرفروشهای حوزه دفاع مقدس بود. کتاب دارای ۱۵۰ صفحه و دربرگیرنده خاطراتی از رزمندگان استان همدان است که درونمایهای طنز دارند و توسط امیریان به نحوی خوب و خواندنی ساخته و پرداخته شدهاند.
این اثر که سیزدهمین کتاب امیریان محسوب میشود دارای یازده داستان با عناوینی همچون «اسم مادر سمرقند»، «اسیر خودی»، «پلکهای نیمه بسته»، «خمپارههای فاسد»، «صدای خوش در سرزمین عجیب»، «دزدان توالت»، «عروسی به صرف میوه و فاتحه»، «مداح فراری» و «من آنم که رستم بود پهلوان» است.
زبان به کار گرفته شده در کتاب، زبان عامیانه است که همراهی آن با ماجراهای طنز کتاب، باعث جذاب شدن اثر شده است. همچنین استفاده از کاریکاتورهای متنوع و جذاب در هر داستان، «خمپارههای فاسد» را تبدیل به کتابی دلنشین کرده است. فونت بزرگ متنهای کتاب و همچنین به کارگیری ۴ رنگ در تولید اثر در بالابردن جذابیت آن تاثیر بسزایی دارد.
خمپارههای فاسد، از مجموعه کتابهای «ترکشهای ولگرد» محسوب میشود که برای گروه سنی کودک و نوجوان نوشته شده است و انتشارات «فاتحان» آن را با قیمت ۱۲هزارتومان منتشر کرده است.
بخش هایی از کتاب را میتوانید در این لینک بخوانید.
دکتر بازی
امینی که شاعری را از مرحوم قیصر امینپور فراگرفته است با ترکیب طبع شاعری و طنازیهای ذاتی توانسته در مدتی کوتاه خود را به عنوان یکی از چهرههای شاخص در این عرصه به اهالی ادبیات معرفی کند.
امینی که ابتدا خود را با مجموعه «نشر اکاذیب» به جامعه طنزپردازان کشور معرفی کرده بود، با انتشار مجموعه شعر دوم خود به نام «دکتر بازی» توانست جایگاه خود را در این عرصه تثبیت کند. «دکتر بازی» نیز همچون اثر اول او پیرامون پرداختن به برخی از معضلات و ناهنجاریها اجتماعی است که شاعر به زبان طنز به نقد آنها پرداخته است.
شعرهای کتاب در قالبهایی چون مثنوی و قصیده سروده شده است و شاعر با استفاده از تمثیلهایی درست و به جا توانسته با ظرافت هرچه تمامتر به نقد برخی از ضعفهای اخلاقی انسانها و معضلات اجتماعی بپردازد.
یکی دیگر از خلاقیتهای به کار رفته در این اثر تضمین شعر معروف «محتسب و مست» پروین اعتصامی توسط امینی شاعر این مجموعه است. او همچنین با سرودن شعری در ستایش همکارش ناصر فیض باب شوخی را با دیگر طنز پردازان معاصر نیز باز کرده است. وی علاوه بر آن با نوشتن نامهای طنز به مرحوم نادر ابراهیمی از شرایط فرهنگی کشور و بیتوجهی به اهالی ادبیات کشور گله کرده است و با این شعر تلنگری به مدیریت فرهنگی کشور زده است.
«دکتر بازی» شامل ۳۰ قطعه شعر است که نشر سپیده باوران آن را با قیمت ۶ هزار تومان روانه بازار کرده است و در عرض کمتر از سه ماه دو بار به زیر چاپ رفته است.
بخشهایی از این کتاب شعر را میتوانید در این لینک خوانید.
تاریخ مستطاب امریکا
یکی از موضوعات مهمی که در طول این سالها همواره جز علائق طنزنویسان انقلابی ایرانی بوده است، نقد سیاستهای کشورهای استعمارگر همچون آمریکا و انگلیس بوده است که از همین رهگذر میتوان چهره واقعی این دو کشور را به مردم نمایان کرد.
اما گذشته از نقد سیاستهای کشورهایی همچون آمریکا، بررسی تاریخ این کشور و حوادثی که در آن رخ داده است میتواند ایده مناسبی برای طنزنویسان باشد. سوژهای که در دل خود حرفهای بسیاری دارد و پرداختن به آن شاید در گاهی موارد بیشتر بتواند در معرفی چهره کریه آمریکا به مردم کمک کند.
سوژهای که دکتر محمدصادق کوشکی آن را به خوبی درک کرده است و با آن که سابقهای در حوزه طنزنویسی نداشته است ولی توانسته با مشاوره و همراهی گروهی از طنزنویسان جوان کشور دست به قلم ببرد و با استفاده از زبان طنز به نقد تاریخ پُر از ظلم و نکبت آمریکا بپردازد.
البته کوشکی در این مسیر از کاریکاتورهای مازیار بیژنی کاریکاتوریست باسابقه نیز بهره برده است که حاصل این همکاری مشترک تولید اثری به نام «تاریخ مستطاب آمریکا» شده است.
کوشکی در این کتاب در سه فصل به موضوعاتی چون تأسیس آمریکا و فضای داخلی آن، سیاستهای آمریکا در عرصه بینالمللی و سیاستهای آمریکا در قبال ایران، با زبانی طنز به روایت تاریخ آمریکا میپردازد و در کنار آن در هربخش از کتاب کاریکاتورهای کشیده شده توسط مازیار بیژنی نیز استفاده شده است.
یکی دیگر از نکات منحصر به فرد این کتاب استفاده از منابع مرتبط با آمریکا است که در خارج از جمهوری اسلامی تولید شدهاند. همچنین نویسنده برای نگارش این کتاب از مشاوره عباس سلیمی نمین و فواد ایزدی دو نفر از چهرههای آشنا با تاریخ آمریکا بهره برده است.
برای خواندن بخشهایی از کتاب به این لینک مراجعه کنید.