یازدهم مهر روز درگذشت عمران صلاحی ، شاعر و طنزپرداز است. اسماعیل امینی همزمان با این روز از ویژگی‌های آثار این هنرمند گفت.
به گزارش شیرین طنز، اسماعیل امینی شاعر و نویسنده درباره جایگاه آثار مرحوم عمران صلاحی در طنز و شعر، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: « صلاحی فقید» اگر چه بیشتر به طنز شناخته شده است، اما پیش از آن، شاعر بسیار برجسته‌ای بود.
در حوزه شعرهای غیرطنز، شعر نیمایی و آزاد و حتی شعر کلاسیک مثل غزل، آثار بسیار برجسته‌ای دارد.
وی یکی از چهره‌های شاخص شعر معاصر است. در حوزه طنز هم، چه در نظم و چه در نثر کارهای قوی و خواندنی دارد که بخش عمده آن در مطبوعات و در جاهای مختلف به‌صورت پراکنده منتشر شده است.
**حوزه خلاقیت عمران صلاحی خیلی متنوع است
این طنزپرداز با اشاره به کتاب‌های منتشر شده مرحوم عمران صلاحی عنوان کرد: برخی از مطالب آن به‌صورت چندین کتاب خیلی خوب، منتشر شده است که باز هم بخش‌هایی از آن، به‌صورت کتاب کلاسیک، مرجع شعر طنز و نثر طنز حساب می‌شود.
حوزه خلاقیت عمران صلاحی خیلی متنوع است. در حوزه نقد ادبی و کارهای پژوهشی هم یکی از آثارش با عنوان «درد» مثل بررسی طنز در گلستان سعدی و آثار کلاسیک دیگر به همراه مقاله‌هایی که درباره خود نظریه طنز دارد، مرجع است.
**دوست داشت به‌عنوان چهره شاعر بیشتر معرفی شود
امینی با اعلام اینکه مرحوم صلاحی دوست داشت بیشتر به‌عنوان چهره شاعر شناخته شود، خاطر نشان کرد: کتاب «خنده سازان و خنده پردازان» صلاحی که درباره بررسی آثار طنزپردازان معاصر است، کاملاً بیانگر این است که دامنه کارهایش خیلی گسترده است.
اما این شاعر بیشتر به‌عنوان طنزپرداز شناخته می‌شود. چون این وجه، پرمخاطب‌تر بوده است.
من با آقای صلاحی دوست بودم و از نزدیک ارتباط داشتم.
علاقه داشت چهره‌اش بیشتر به‌عنوان شاعر شناخته شود تا طنزپرداز. طنز را خیلی جدی گرفته بود، ولی دوست داشت به‌عنوان چهره شاعر بیشتر معرفی شود.
بعد از درگذشت صلاحی، خانواده‌اش اهتمام کردند و آثارش را منتشر کردند که اثرهای خیلی خوبی هم هست.
** زبان شعرهای صلاحی هیچ‌گاه نازل و شعاری از آب درنیامده است
نویسنده مجموعه شعر طنز «نشر اکاذیب» درباره ویژگی‌های اشعار صلاحی بیان کرد: شعرهای غیر طنز آقای صلاحی، نمونه خیلی عالی شعر روزگار ماست.
همچنین رگه‌هایی از واقع‌گرایی، جزئی‌نگری، نزدیکی زبان فعل به زبان گفتار و… در اشعار مرحوم صلاحی وجود دارد.
اما نکته جالب در ارتباط با اشعار صلاحی دامنه موضوعات مختلف در شعرهای وی است.
به عبارت دیگر، جنبه‌های مختلف زندگی، وضعیت انسان، سرنوشت انسان، مرگ و عشق را در اشعار خود آورده است.
البته باید این نکته را تأکید کنم زبان شعرهای صلاحی هیچ‌گاه پیچیدگی نداشته است.
همچنین هیچ‌گاه نازل و شعاری از آب درنیامده است.
تعادل شعر را در تمام سروده‌های عمران صلاحی می‌توان دید.
برای افرادی که تمایل به دیدن نمونه عالی شعر امروز دارند، شعرهای عمران صلاحی بهترین مرجع است.
** طنز باید رفتار نادرست مسئولان و مردم را اعلام کند
امینی در پاسخ به این پرسش که آیا مطالب طنز امروزه، توانسته رسالت خود را در جامعه به‌درستی ایفا کند، بیان داشت: بیشتر اوقات توقع غلطی از طنز دارند.
مثلاً طنز وظیفه خنده‌گیری و شوخی از مخاطبان خودش را دارد، یا طنز باید به شکلی باشد که مردم غم و مشکلات خود را فراموش کند.
این نظریه‌ها به نظرم ساده‌لوحانه است.
کار طنزپرداز این است که چگونه ما زندگی کنیم و بگوید اشتباهات زندگی‌مان از کجا است؟ یا خطاهای ما را به خودمان یادآوری کند.
روزگار ما روزگار فرافکنی شده است.
متأسفانه رسم هم بر این شده است که تنها مسئولان باید مشکلات را حل کنند، آیا مسئولان در صف خرید و فروش دلار قرار می‌گیرند؟
آیا مسئولان در خیابان بد رانندگی می‌کنند؟
طنزپرداز این موضوعات را باید عنوان کند تا خودمان را هم نگاه و رفتارهای غلط و نادرست اجتماع را هم اصلاح کنیم.
طنز باید رفتار نادرست مسئولان و مردم را اعلام کند. این مسئله، وظیفه طنزپرداز است.
**طنزهایی که آلت دست جناح‌های سیاسی می‌شوند
این شاعر درباره مسیری که طنز کشور در آن گام گذاشته و به جلو می‌رود، افزود: طنز در ایران به دو دسته تقسیم می‌شود.
طنز دسته اول، لودگی و شوخی‌های سخیف رایج رادیو و تلویزیون است که می‌توان آن‌ها را مسخره‌بازی‌های بدون اندیشه تعریف کرد.
اما دسته دوم طنز غالباً مربوط به رسانه‌ها و مباحث سیاسی است که این نوع طنز هم بیشتر آلت دست جناح‌های سیاسی است.
جوهر حرف این طنزها خلاصه شده که تقصیر من نیست، تقصیر جناح مقابل است.
متأسفانه ساده‌لوحانه‌تر و سطحی‌تر از این نمی‌توان به مشکلات نگاه کرد.
همچنین نگاه تلویزیون به طنز نگاه اشتباهی است. مقوله طنز در تلویزیون نگاه تفریحی و مسخره‌بازی است.
حال این اتفاق در برنامه‌های ترکیبی، نمایشی و گفتاری رادیو و تلویزیون دیده می‌شود که علت اصلی آن، حکایت از این دارد که مدیران تلویزیون اساساً شناختی از طنز ندارند.
متأسفانه تلویزیون تمام همت خودش را صرف سرگرمی مخاطب و پخش آگهی‌های تبلیغاتی کرده است.
اساساً تفکر، اندیشه و ژرف‌نگری از رادیو و تلویزیون رخت بر بسته است.
**کتاب‌هایی که بی‌نظیرند
امینی در خاتمه با اعلام اینکه آثار عمران صلاحی باید با دقت بیشتری شناخته شود، گفت: بخشی از رساله دکتری بنده بررسی طنز آثار عمران صلاحی بود.
در پروژه‌های تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاهی بیشتر باید به آثار صلاحی پرداخته شود.
این وظیفه رسانه‌ها و مطبوعات است که آثار صلاحی را به‌خوبی به جامعه معرفی کنند.
لذا این کتاب‌ها بی‌نظیر هستند و نظیر دیگری در شعر و ادبیات فارسی ندارند.
گفت‌وگو ازهنگامه ملکی
انتهای پیام /
