چگونه از طنز در سخنرانی استفاده کنیم؟

جواد غفاری

شنوندگان از شنیدن طنز در سخنرانی‌ها استقبال می‌کنند، حتی در سخنرانی‌های جدی. اگر اشتباه از طنز در سخنرانی استفاده کنید،ممکن است فاجعه به بار بیاورید. اما اگر به درستی از طنز در سخنرانی استفاده کنید، می‌توانید بار فشار و تنش سخنرانی را به طور محسوسی کاهش دهید.
نوشتن یک سخنرانی، خود یک چالش محسوب می‌شود. پس چرا باید زحمت اضافه کردن شوخ طبعی و طنز را به خود بدهیم؟
باید بگویم که طنز در سخنرانی به صورت صحیح باعث می‌شود تا مخاطب احساس راحتی کند و پذیرای سخنان شما شود. همچنین باعث می‌شود که توجه مخاطب بیشتر به شما جلب شود. طنز در سخنرانی، دیوار جدیت بین شما و مخاطب را از بین می‌برد و حس رفاقت با شما را در او پرورش می‌دهد.
قرار نیست همه سخنرانی‌های شما پر از طنز باشد؛کافی است گاهی از طنز، به آرامی لا به لای سخنرانی تان استفاده کنید. برخی افراد بر این باورند که بامزه بودن و طنازی، یک امر ذاتی است و نمی‌توان آن را یاد گرفت. به عبارتی یا در خون شما هست یا نیست! اما من به شدت با این باور مخالفم. به نظر من، طنازی و شوخ بودن، مهارتی است که شما می‌توانید یاد بگیرید و آن را پرورش دهید.
در ادامه، برخی از نکات لازم درباره این که چگونه به هنگام سخنرانی، می توانید از طنز به نفع خود بهره ببرید را بخوانید:
ــ چیزهایی که باعث خندید نتان می‌شود را شناسایی کنید.
ــ همه چیزهایی که باعث می‌شود بخندید را پیدا کنید. چیزهایی مثل یک برنامه تلویزیونی،فیلم، کتاب، وبلاگ‌های خاص وغیره.
ــ به قسمت‌هایی که باعث می‌شود بخندید،دقت کنید.از خودتان بپرسید:«چه چیزی باعث شد من بخندم؟ از مکالمه شان،از شوخ طبعی آگاهانه اش،از دلقک بازی اش و یا از ابهامی که به کار برد؟ کدام را بیشتر دوست دارم؟» جواب تان هرچه هست،آن را یادداشت کنید.
ــ برای شروع سخنرانی، سبکی از طنز که باعث می‌شود خودتان بخندید، سبک خوبی برای اضافه کردن طنز به صحبت‌های شماست!
همچنین چیزهایی که باعث می‌شوند بخندید را به زندگی تان اضافه کنید. این کار از دو طریق به شما کمک می‌کند:
ــ وقتی احساس بامزه بودن می‌کنید، راحت تر می‌توانید بامزه بنویسید.
ــ وقتی دائماً در حال مشاهده، خواندن و گوش دادن به چیزهایی که باعث خنده‌تان می‌شود باشید، کم کم احساس می‌کنید خودتان هم با مزه اید.
ــ می‌توانید از چیزهایی که باعث خندیدنتان می‌شود یاد بگیرید. شما از مشاهده این چیزها می‌توانید ساختار، سبک و ساخت و ساز طنز را یاد بگیرید. من معمولاً استندآپ کمدی‌ها را می‌بینم. من به آنچه می‌گویند توجه نمی کنم،فقط دقت می‌کنم که چطور با این ظرافت طنازی می‌کنند.
ــ کارهایی را که در حال حاضر انجام می‌دهید که دیگران را می‌خنداند، شناسایی کنید. هرکسی حداقل چند بار در زندگی اش افراد دیگر را خندانده است. ممکن است به ندرت این اتفاق برایتان بیفتد،اما شرط می‌بندم افراد یا موقعیت‌های خاصی وجود دارند که کمدین درون شما را بیرون می‌کشد.
به آنچه در آن شرایط انجام دادید و باعث شد آن افراد بخندند، فکر کنید و از خود بپرسید که: «چطوری می‌توانم اینها را به صحبت‌هایم اضافه کنم؟». وقتی یاد بگیرید این شوخی‌ها زیرکانه به متن سخنرانیتان اضافه کنید ,میبینید که مخاطبینتان هم مثل آن افراد از این شوخی‌ها لذت میبرند.
ــ اصول اولیه طنز را یاد بگیرید. برخی از افراد،آنقدر خوش شانس هستند که ذاتاً با مزه‌اند.
‌اگر شما یکی از این افراد خوش شانس نیستید، پس باید برخی از اصول طنز و شوخی را یاد بگیرید.راههای بسیاری وجود دارد که بتوانید کلماتتان را طنز آمیز کنید.
هنگامی که تکنیک‌های کمدین‌ها و سخنرانان طنز را یاد بگیرید، می‌توانید به راحتی به متن سخنرانی‌هایتان شوخی و طنز اضافه کنید. در اینجا چند تکنیک را به شما معرفی می‌کنیم:
ــ اغراق
ــ جناس
ــ سرزنش خود
ــ بازی با کلمات
تمامی این تکنیک‌ها را با خواندن یک کتاب آموزش طنز می‌توانید یاد بگیرید.
در بازنویسی، طنز خودش می‌آید!
گاهی اوقات شانس می‌آورید و هنگام نوشتن پیش نویس متن سخنرانی، مطالب طنزآمیز، خود به خود به ذهنتان می‌رسد. اما معمولاً این طور نمی شود، چون در اولین پیش نویس، بیشترین تمرکز ما روی موضوع اصلی است.
ممکن است یکسری ایده‌های خنده دار به ذهنمان برسد، ولی نیاز دارد که بیشتر رویشان کار کنیم تا واقعاً بامزه شوند و بشود از آنها در سخنرانی استفاده کرد.
یک برگه خالی از متن، خودش به تنهایی دلهره آور است، چه برسد به اینکه بخواهیم به این فکر کنیم که لا به لای متنی که قرار است بنویسیم، باید موضوع خنده دار هم اضافه کنیم.
بهترین راه برای نوشتن متن سخنرانی این است که ابتدا به سرعت و بدون ویرایش یا نگرانی در مورد کیفیت متن، آن را پیش نویسی کنیم. همانطور که تمرین می‌کنید خنده دار بنویسید، خواهید دید که اولین پیش نویستان کمی مایه طنز دارد(البته درابتدا آنقدر خنده دار نیست که کسی را وادار به قهقهه زدن کند).
هنگامی که اولین پیش نویس تان را نوشتید، آن را بررسی کنید و قسمت‌هایی را که می‌توانید در آنجا طنز اضافه کنید، پیدا کنید. از واژه‌های دیگری برای بیان چیز‌های خنده دار استفاده کنید، از تکنیک‌های طنز که در بالا توضیح دادیم، استفاده کنید.چیزهایی را که در پیش نویس اول فکر می‌کردید طنز آمیزند، ولی الان دیگر به آنها این حس را ندارید، حذف کنید.
نوشتن متن همراه با طنز، سه مرحله پیش نویسی دارد:
پیش نویس ۱: نوشتن متن سخنرانی (چه همراه با طنز، چه بدون طنز)
پیش نویس ۲: بازخوانی متن سخنرانی و اضافه کردن قسمت‌های طنز آمیز تا آنجا که ممکن است.
پیش نویس ۳: حذف هر چیزی است که خنده دار نیست یا به متن کمک نمی کند و یا شما را از اصل مطلب دور می‌کند.
روی طنزنویسی، کار کنید!
مانند هر مهارت دیگری، برای به دست آوردن مهارت طنازی و استفاده از طنز در سخنرانی،باید زمان بگذارید. اگر انتظار دارید با دانستن مطالب بالا بتوانید بلافاصله طنز پردازی کنید و یا اینکه بامزه شوید،متاسفانه باید ناامیدتان کنم. اما اگر برای این مهارت هم زمان بگذارید و ثابت قدم بمانید، قول می‌دهم به مرور زمان بتوانید در سخنرانی‌هایتان به راحتی از طنز و شوخی استفاده کنید.یک سخنران بزرگ تعریف می‌کرد: زمانی که کارم را به عنوان یک سخنران شروع کردم،ابتدا از طنزبسیار کمی در ارائه‌هایم استفاده می‌کردم. سعی کردم مرحله به مرحله پیش بروم و کم کم کمدی به سخنرانی‌هایم اضافه کنم.
زمانی که تصمیم گرفتم برای اولین بار جوک و داستان خنده دار به متن سخنرانی ام اضافه کنم، تقریباً یک هفته از وقتم را گرفت. در ابتدا ترس و عدم اطمینان زیادی را تجربه کردم، اما با گذشت زمان، همه چیز آسان تر شد(البته فکر می‌کنم کیفیت نوشته‌هایم هم بهتر شد). الان به راحتی می‌توانم در بین متن سخنرانی‌ام، با سرعت بیشتری مطالب طنزآمیز اضافه کنم.
به خودتان زمان دهید تا حس شوخ طبعی تان بالاتر برود. شاید آسان نباشد،اما قطعاً ارزشش را خواهد داشت.

منبع : روزنامه اطلاعات