محمود گلزاری، روان‌شناس، تاكید كرد: شوخی نشان‌دهنده باطن ماست و هر شخصیتی متناسب با شخصیتی كه دارد، شوخی سازنده یا آزاردهنده انجام می‌دهد.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری، عصر دوشنبه سی‌ام شهریور 1394، طنزپردازان، كارشناسان و دانشجویان مشاوره و روانشناسی در سالن امیرحسین فردی حاضر شدند تا در تازه‌ترین نشست «دگرخند» مطالبی را درباره «روانشناسی شوخ‌طبعی» از زبان سعید بی‌نیاز و دكتر محمود گلزاری روان‌شناس بشنوند و در این زمینه تبادل نظر كنند.
دكتر محمود گلزاری، روان‌شناس، با اشاره به این كه انواع شوخ‌طبعی، از رفتارهای ظاهری برای نشان دادن شخصیت افراد است، گفت: بیان ما چه به شوخی و چه در كلام جدی، نشان می‌دهد كه ما در قسمتی از درونمان چه داریم. افراد در شوخی كردن به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند؛ چرا كه شخصیت‌ها متفاوتند و به تعداد شخصیت‌ها، شوخی افراد متفاوت است.
وی اظهار كرد: با این كه تفاوت‌های زیادی وجود دارد و شناخت پیچیدگی‌های تمام افراد، دشوار است، اما علم با محدودیت‌هایی كه دارد، ناچار است طبقه‌بندی‌های خاص خودش را داشته باشد و از اینجاست كه شوخ‌طبعی هم به دو نوع مثبت و منفی دسته‌بندی می‌شود.
دكتر گلزاری با بیان اینكه خشم، یك مسئله انسانی است، گفت: ما در موارد زیادی نمی‌توانیم خشم‌مان را بیان كنیم مثلا در برابر مسئول یك اداره یا كسی كه در موقعیت بالاتری از ما قرار دارد؛ این موارد باعث می‌شود خشم ما سركوب شود اما در عین حال از بین نمی‌رود، فعال باقی می‌ماند و ناخودآگاه ما بالاخره از منفذی آن را پدیدار می‌كند. حتی ممكن است این ناخودآگاه خودش را در رویا نشان دهد و به عنوان مثال خواب ببینیم كسی كه در بیداری به ما ظلم كرده، حالا به موجود ضعیفی تبدیل شده كه می‌توانیم از او انتقام بگیریم.
مدیرمسئول مجله روانشناسی سپیده دانایی ادامه داد: بنابراین گاهی شوخی‌ها بیان‌كننده ناخودآگاهی هستند كه نیازهایی كه در جامعه بیرون نمی‌توانیم نشان دهیم را از طریق آن ها می‌توانیم بیان كنیم یعنی شوخی‌ها حرف‌های جدی هستند كه لباس طنز پوشیده‌اند.
گلزاری با بیان اینكه دین‌داری با شوخ‌طبعی ارتباط دارد، گفت: سلامت روان و شادی با دین‌داری مرتبط است و لازم داریم كار جدی درباره ارتباط اسلام و شوخ‌طبعی انجام دهیم. ما روایت‌های زیادی داریم درباره اینكه با یكدیگر شوخی كنید، حسن خلق داشته باشید، شوخی محبت را افزایش می‌دهد و … پیامبر(ص) می‌فرماید هیچ مومنی نیست مگر اینكه شوخ طبع باشد. ایشان می‌گوید منافق، اخموی عصبانی است ولی مومن اهل صمیمیت و شوخ‌طبعی است. در عین حال، این روایات را هم داریم كه شوخی، دشنام كوچك است، دشمنی می‌آورد و … یعنی باید مراقب باشیم شوخی‌هایمان ناشی از بدخواهی نباشد، از وقارمان نكاهد، توهین‌آمیز نباشد، تمسخر نداشته باشد و كینه به وجود نیاورد.
این روان‌شناس توضیح داد: شوخی نشان‌دهنده باطن ماست و هر شخصیتی متناسب با شخصیتی كه دارد، شوخی سازنده یا آزاردهنده انجام می‌دهد. روانشناسی مثبت، معتقد است درست است كه نوع شوخی برآمده از شخصیت ماست اما می‌توانیم با اصلاح شوخی‌هایی كه انجام می‌دهیم، شخصیتمان را هم درست كنیم و بدانیم افراد سالم، شوخی‌های سالم، مثبت و امیدبخش انجام می‌دهند.
گلزاری با اشاره به تست‌های شخصیتی روانشناسی توضیح داد: انواع شخصیت‌ها با شوخی‌هایشان می‌توانند مورد دسته بندی قرار بگیرند؛ شخصی كه شوخی آزاردهنده انجام می‌دهد بی‌ثباتی هیجانی دارد، در توافق‌پذیری دچار مشكل است. بنابراین با دقت در آنچه می‌گوییم می‌توانیم به شخصیت خودمان هم پی ببریم و آن را اصلاح كنیم.
وی همچنین درباره شوخی مثبت و سالم، گفت: باید تمرین كنیم زوایای تیز شوخی‌هایمان را حذف كنیم، حواسمان باشد نباید شوخی‌مان كسی را بترساند، نباید باعث رنجش خاطر شود، نباید شخصیت كسی با شوخی ما زیر سوال برود.
