یک هنرمند مشهدی با بیان اینکه طنزپردازان می توانند با بیان شیرین و ظریف آمر به معروف و ناهی از منکر باشند، گفت: هنرمندان باید مسائلی را که به صورت جدی خریدار و مخاطبی ندارد، با لعاب ظریف و شیرین طنز به جامعه بقبولانند.
به گزارش شیرین طنز، پرویز روحبخش، گوینده و طنزپرداز مشهدی در گفتو گو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) از خراسان رضوی، با بیان اینکه خداوند، گریه و خنده را با هم آفرید و در وجود انسان به ودیعه نهاد تا این دو وجه که از دیدگاه روانشناسان نیز باعث(کاتارسیس) تخلیه روانی میشود، در کنار هم شور زندگی را به او ببخشند، گفت: انسان تنها با خنده و یا گریه نمیتواند زندگی کند بلکه باید این دو در کنار یکدیگر در زندگی فرد معنا یابد.
لعاب ظریف و شیرین طنز، محملی برای انتقال ارزشها
وی اضافه کرد: همینطور در متون کهن ادب فارسی و نیز در آیات و روایات دینی اشارات بسیاری در خصوص بر لب داشتن تبسّم در حین انجام امور زندگی داریم که خود باعث شادی، طراوت و سرزندگی است زیرا موجبات انرژیبخشی و پیشرفت در کارها را فراهم میسازد.
روحبخش در ادامه گفت: بر همین اساس یک طنزپرداز باید یک نظر در متون، احادیث و روایات داشته و یک نگاه در جامعهشناسی، روانشناسی و مسائل روز داشته باشد تا با تلفیق آنها بتواند آمر به معروف و ناهی از منکر باشد و از این مسیر مسائلی که به صورت جدی خریدار و مخاطبی ندارند، با لعاب ظریف و شیرین طنز به جامعه بقبولاند.
وی با اشاره به نیاز هنرمندان و طنزپردازان برای رجوع به نظرات کارشناسان علوم دینی و مذهبی در کنار خود و اثرپذیری از این آرا و نظرات، به همایش سراسری سازمان صدا و سیما در سال ۷۷ اشاره کرد و گفت: در «هماندیشی درباره صداوسیمای مطلوب ـ طنز» که با استقبال وسیع طلاب علوم دینی، پژوهشگران، نویسندگان و هنرمندان روبرو بود، به بررسی برنامههای طنز صداوسیما از نگاه آیات، روایات، متون و عقاید گوناگون پرداخته شد.
نمود گزارههای دینی در بستر اثر هنری
این هنرمند مشهدی با بیان اینکه در طنز به صورت مستقیم نمیتوانیم به آیات، روایات و مستندات دینی اشاره کنیم، ابراز کرد: هنرمندان باید برآمدی از این اندیشهها را در زمان خلق یک اثر، چه به صورت طنز مکتوب، چه به صورت سینمایی یا حتی نقاشی(کاریکاتور) در ذهن داشته باشند؛ گزارههایی همچون کسی را به مسخره نگیریم، با هم بخندیم نه به هم، اینکه میان قومیتها و نژادها شکاف ایجاد نکنیم و به همه آراء و عقاید احترام بگذاریم یا اینکه طنز باید باعث ایجاد وحدت شود نه تفرقه.
وی در خصوص نگاه هنرمند مسلمان اظهار کرد: طنزپردازان ما باید با یک چشم به احادیث و روایات و با چشم دیگر به اهدافی که در خلق اثر هنری منظور نظر دارند توجه داشته باشند چرا که هنرمند مسلمان با این دو بال میتواند به کمال مطلوب دست یابد.
روحبخش، طنز دینی را طنز هدف دار عنوان کرد و ادامه داد: هر چند اگر خنده هدف نداشته باشد و کسی را مورد مسخره قرار ندهد، باز هم مطلوب است اما اگر یک مفهوم اجتماعی، فرهنگی، سیاسی را به جامعه منتقل کند به نحوی که مخاطب اثر ما بتواند آن مفهوم را دریافت و رمزگشایی کند و پس از آن در او خنده ایجاد شود، طنز هدفدار لقب میگیرد.
طنز فاخر یک داروخانه معنوی شفابخش است
وی با تأکید بر اینکه هرگز موافق تولید کمدیهای سخیف که جامه لودگی پوشیدهاند، نیستم، بیان کرد: طنز برادر دو قلوی جدیّت است، بدین معنا که اگر نمیتوانیم سخن را با جدیّت بگوئیم به طنز روی میآوریم و به قول معروف خنده بر هر درد بیدرمان دواست لذا میتوان گفتن طنز فاخر یک داروخانه معنوی شفابخش است از این رو چگونه میشود مقایسه کرد، یک داروی حیاتبخش را با یک ماده مخدّر.
این گوینده و طنزپرداز مشهدی این نوع خنده را برگرفته از تفکر خواند و گفت: طنز مثل یک معماست که کلید آن را خود طنزپرداز میدهد، اگر مخاطب توانست با اثر خودش با آن کلید، گنجه اثر را باز کند هم یک تخلیه روانی در او اتفاق میافتد و هم یک لذت روحی از این کشف میبرد که او اثر مثبت آن را به دیگران نیز منتقل میکند.