شعر امینی در این کتاب یک مجموعه نقد به لاابالی‌گری‌های مرسوم در جامعه هنری است که به نوعی امروز این لاابالی‌گری‌ها تبدیل به قانون شده است.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، آیین رونمایی و نقد کتاب «دلقک و شاعر دربار» اثر اسماعیل امینی عصر روز ۲۶ خرداد ۹۴ با حضور مصطفی محدثی خراسانی، محمدرضا سهرابی‌نژاد، علی داودی، کمال شفیعی و جمعی از شعرای جوان در خبرگزاری فارس برگزار شد.
رونمایی و نقد کتاب دلقک و شاعر دربار
*ذوق و روحیه تحقیقاتی در امینی جمع است
مصطفی محدثی خراسانی در ابتدای این نشست گفت: حق دکتر امینی را در یک جلسه نمی‌توان ادا کرد زیرا شاعری یکی از وجوه شخصیت فرهنگی وی است.
وی افزود: ذوق و قریحه و روحیه تحقیق و پژوهش معمولا در یک فرد کمتر جمع میشود اما اسماعیل امینی یکی از افرادی است که هم ذوق دارد و هم روحیه تحقیقاتی در او به چشم می‌آید و این نکته‌ای است که این روزها به عنوان یک خلاء برای نسل جوان وجود دارد که شخصیتی باشد هم آموزش دهنده و هم جهت‌دهنده و اسماعیل امینی یکی از این افراد است.
*امینی محور وفاق جامعه ادبی است
این شاعر در ادامه گفت: استقلال اسماعیل امینی یکی دیگر از وجوه شخصیتی او بوده و علاوه بر اینکه با تمام افراد ارتباط دارد اما به هیچ باند و گروهی وابسته نیست و می‌توان گفت که امینی محور وفاق جامعه ادبی است.
محدثی خراسانی در ادامه به شعر امینی اشاره کرد و گفت: شعر امینی در این کتاب یک مجموعه نقد به لاابالی‌گری‌های مرسوم در جامعه هنری است که به نوعی امروز این لاابالی‌گری‌ها تبدیل به قانون شده است. او اضافه کرد: درست سخن گفتن به زبان فارسی و سلامت زبان و همچنین ظرافت واژگانی از نکات برجسته این کتاب است و این مجموعه را می‌توان یک مجموعه سلامت از نظر زبان و واژگان خواند.
وی یادآور شد: این کتاب توانمندی‌های مختلف شعری امینی را نمایندگی می‌کند، موسیقی خراسانی در شعر وی موج می‌زند و غزل‌های وی نیز با موسیقی قصیده‌گونه سروده شده است. خلاقیت شاعر در ترکیب‌سازی‌ها نیز چشم‌گیر بوده که آنها بر ساخته ذهن شاعر است و من نمونه‌ای از آنها را در اشعاری که پیش از این خوانده بودم ندیده‌ام.
محدثی خراسانی در پایان سخنانش گفت: شاعر در تمام اشعارش مفهوم‌مدار است و به خاطر زیبایی‌های زبانی و تکنیکی از مفهوم عقب‌نشینی نکرده است و اشعار را برای زیبایی نسروده بلکه هر کدام حاوی یک دغدغه و درد است. با توجه به حجم کم کتاب اما تنوع غالب را در رمان شاهد هستیم، استفاده متفاوت از وزن نکته دیگر شعر اوست و می‌توان گفت به نوعی این استفاده با هوشمندی صورت گرفته و همین مساله موجب میشود که خوانش شعر دیگرگونه شود.
محمدرضا سهرابی‌نژاد در بخشی از این مراسم گفت: اگر موسسه شهرستان ادب یک کار از من چاپ کند نشان خواهد داد که در مسیر خاصی حرکت نمی‌کند.
*اشعار امینی به دلم نشست
وی در بخشی دیگر از سخنانش گفت: وقتی کتاب امینی را تورق کردم اشعارش به دلم نشست چون برخی اشعار از شعرا حتی در ذهن آدم نیز نمی‌ماند اما امینی اینگونه نیست زیرا اول تزکیه شده و بعد تربیت یافته است.
این شاعر پیشکسوت گفت: روحیه امینی در این کتاب را شبیه خودم یافتم، من در دوره شاعری به افراد مدیر باج ندادم و همین موجب شد که خط بخورم اما در پیشگاه وجدان خودم راحت بودم.
*امروز شاعران پیوسته عاشق می‌شوند
او افزود: امینی انسان دردمندی است در حالی که برخی شاعران در جامعه نه تنها دردمند نیستند بلکه پیوسته عاشق می‌شوند. من در پرسیدن اشکالی نمی‌بینم و یکی از کسانی که از وی سوال می‌پرسم امینی است و خوش به حال شاگردان وی که معلم خوبی چون او دارند.
سهرابی‌نژاد گفت: امینی تکبر ندارد و اهل گفتن حق است و از بیان کردن سخن حق حتی اگر به ضررش باشد واهمه‌ای ندارد.
*دوست دارم امینی وصی ادبی من باشد
وی در پایان گفت: امینی یک شاعر مسلمان نمازخوان است، به خلاف برخی از شاعران مسلمان که عقاید خود را مخفی می‌کنند اما امینی اینگونه نیست و میشود گفت که امینی یک فرد امین است. من برای انقلاب شعر می‌گویم و از سخن این و آن ترسی ندارم زیرا برای اعتقادم شعر می‌گویم. یک مرتبه نیز گفته‌ام و باز هم می‌گویم که دوست دارم امینی وصی ادبی من باشد اما او نپذیرفته است.
*«دلقک و شاعر دربار» یک طنز حکیمانه است
کمال شفیعی در ادامه این مراسم گفت: به نظرم می‌رسد چند سالی است که اشتباهی در معرفی طنز صورت گرفته است و این طور تصور میشود که هر آنچه بخنداند و یا اندک نقدی در آن باشد طنز تلقی میشود در صورتی که فاقد حکمت است طنز پنجه در انداختن با بزرگترین اتفاق هستی است و این را گفتم که بگویم مجموعه «دلقک و شاعر دربار» یک طنز حکیمانه است.
وی افزود: امینی علاوه بر اینکه از نظر شخصیتی یک فرد مستقل است در حوزه زبان نیز به همین نحو است چون امروز اکثر شعرا از یک وزن، زبان و مضامین مشابه برای سرودن شعر خود استفاده می‌کنند. اما امینی به صورت مستقل عمل کرده است. امینی در این مجموعه با مطرح کردن زبان نیمایی تلنگری به ادبیات زده است، در حالی که امروز همه از آبشخور سبک هندی سیراب می‌شوند و این سبک دیگر تکراری شده است.
شفیعی در پایان گفت: امینی یکی از آن دست افرادی است که بدون غرض به ادبیات نگاه می‌کند و ما چنین فردی را کم داریم به نظر من این کتاب پیشنهاد امینی به ادبیات است و من همچنان منتظر اشعار امینی هستم.
علی داودی در این رونمایی گفت: صمیمیت و سیال بودن اسماعیل امینی موجب میشود که بتوان راحت با او صحبت کرد که این ناشی از شخصیت بزرگ وی است.
*شاعر نبودن وجه تمایز افراد است
وی افزود: امروز که همه شاعر هستند تمایزی میان افراد نیست و وجه تمایز افراد در شاعر نبودن آنهاست. از آنجا که امینی برای ما حکم استاد را دارد حرف زدن در موردش سخت است مبنای شعر وی حکمت است و این ناشی از جایگاه علمی و استادی وی است.
داودی که طرح جلد این کتاب را نیز او طراحی کرده بود گفت: در کار امینی قالب‌ها و موضوعات گوناگون حضور دارد اما وجه بارز آن منطق است. امینی پاسدار دستاوردهای تاریخی شعر است که بخشی از آن در اخلاق خلاصه میشود، همچنین مطالعه داشتن یکی از وجوه بارز امینی است و از اشعار او می‌توان فهمید که مطالعه برای شاعر اهمیت داشته زیرا دایره واژگانی که در اشعارش به کار برده گواهی بر این مساله است.
*جانمایه این کتاب آزادگی است
این شاعر گفت: جانمایه این کتاب آزادگی است و شاعر به آسانی آن را مطرح کرده است. شاعر در شعرش به بی‌حاصلی اعتراض دارد علاوه بر اینکه فخامت و فرهیختگی بی‌آزار در شعر امینی دیده میشود در حالی که ما در زبان شعرای بزرگ و قله‌های تاریخ ادبیات این را نمی‌بینیم و کسی نمی‌تواند به زبان آنها نزدیک شود.
*ادبیات امروز به امینی بدهکار است
داودی در پایان گفت: برای مثال بعد از مرگ شاملو جریانی تحت عنوان ساده‌نویسی رواج پیدا می‌کند و این نشان می دهد که زبان کسی مانند شاملو مختص خودش بوده است. ادبیات امروز به امینی بدهکار است و حق او آنطور که باید ادا نشده است.
*مصیبت شعر روزگار از زبان امینی
اسماعیل امینی شاعر مجموعه «شاعر و دلقک دربار» در پایان گفت: شعر و ترانه‌های روزگار ما دچار یک مصیبتی هستند که به نظر می‌رسد دارای دو مخاطب هستند یکی جوانانی هستند که به فکر یافتن آدمی نظیر خودشان هستند و گویی این جماعت هیچ دغدغه و مساله‌ای ندارند و پیوسته در جستجوی فردی مانند خودشان هستند و این برای جماعت ما مسخره است زیرا برای ملتی که انقلاب کرده‌اند اگر این نکته از بیرون نگاه شود مضحک است.
او اضافه کرد: مخاطب دوم شعر و ترانه، به نظر افرادی دیانت‌پیشه می‌آیند یعنی کسانی وجود دارند که محدوده دین آنها سیاسی است و قبض و بسط دین آنها را منافع سیاسی و دنیایی تعیین می‌کند و به نظرم این جماعت دین ندارند. یکی از آقایان هنرمند به دوستی گفته بود فلان هنرمند اشتباه کرده به آن سوی آب رفت، پرسیده بود چطور؟ گفت چون من ماندم و الان پول پارو می‌کنم پس برای این افراد این سو و آن سوی آب تفاوتی ندارد بلکه ملاک فقط برایشان پول است.
شاعر مجموعه «شاعر و دلقک دربار» گفت: امروز اعتقاد داشتن به حلال و حرام گم شده است و این جزو ضعف‌های شعر است.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: من معمولا شعرهایم را نگه نمی‌دارم و در طول ۴۰ سال شعر سرودن بعد از اینکه دو سه مرتبه برای دوستان می‌خوانم آن را دور می‌اندازم.
*کتاب شعر باید دو سطر به تاریخ شعر اضافه کند
امینی در پایان گفت: اشعار این کتاب شعرهایی است که به نظرم بهتر بوده است. کتاب شعر باید زمانی چاپ شود که حداقل دو سطر به تاریخ شعر فارسی اضافه کند هر چند من ادعایی ندارم که این اتفاق را رقم خواهم زد.
در پایان این مراسم از مجموعه شعر «دلقک و شاعر دربار» با حضور علاقه‌مندان به امینی رونمایی شد.
