علیرضا لبش معتقد است که ماموریت فکاهه این است که باعث شود مخاطب برای لحظاتی دردهایش را فراموش کند و بخندد. اما ماموریت طنز این است که درد را یادآوری کند.
به گزارش شیرین طنز، علیرضا لبش شاعر و نویسنده طنز کشور در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری با بیان این که کار طنز ایجاد فضای سرگرمی نیست، اظهار کرد: طنز باید درد و رنج‌ها را بیان کند. طنز مانند دارویی تلخ است که تنها روکش شیرین دارد. حرف اصلی طنز نیز اساسا تلخ است و برای این ایجاد شده که مشکلات را با مردم و مسئولان مطرح کند و آنها را به فکر فرو ببرد.
وی ادامه داد: نباید فکاهه و طنز را با هم قاطی کرد. هر کدام از این گونه‌های ادبی ماموریت خاص خود را دارند و قرار نیست که وظیفه دیگری را انجام دهند. ماموریت فکاهه این است که باعث شود مخاطب برای لحظاتی دردهایش را فراموش کند و بخندد. اما ماموریت طنز این است که درد را یادآوری کند.
لبش خاطرنشان کرد: فکاهه نویس همیشه مورد اقبال و استقبال عوام است، اما طنزنویس این گونه نیست و گاهی همان استقبال هم برایش وجود ندارد. چرا که تلخی ها را جلوی چشم مخاطب می آورد . البته ماندگاری طنز، از فکاهه بیشتر است. مشاوره‌های تلخ، در لحظات اول دردناک است، اما بعدها شیرین می‌شود و به یاد می‌ماند.
مولف کتاب «کبریت کم خطر» با تاکید بر این که تعداد طنزنویسان بسیار کم است، عنوان کرد: طنز کاری تخصصی است. تخصص طنزنویسی همچون فوق دکترا محسوب می‌شود، یعنی فرد باید ابتدا در ادبیات متخصص شده باشد، تا بعد از آن بتواند متخصص طنزنویسی شود.
وی همچنین گفت: آثاری که در فضای مجازی پخش می‌شود، هر چند آثار خوبی از طنزنویسان مطرح کشور هم در رسانه‌های مجازی می‌بینیم، اما آثار افراد متفرقه‌ایی که در این حوزه تخصص ندارند، معمولا طنز نیست، بلکه فکاهه است و یا گاهی به لودگی می‌رسد. اگر آثار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی فکاهه باشند، پذیرفتنی است و کارکرد خود را دارد، اما وقتی این آثار، به لودگی می‌رسد، دیگر از نظر جامعه و ادبیات قابل قبول نیست.
این نویسنده و شاعر طنزپرداز در بخش دیگری از سخنانش، با بیان این که کتاب‌های کمی به طنز در انقلاب اسلامی و یا دفاع مقدس پرداخته اند، اظهار کرد: پژوهش‌های درستی در زمینه طنز در تاریخ معاصر صورت نگرفته است. حوزه هنری باید در این زمینه کار پژوهشی مفصلی راه اندازی کند و بررسی کنیم که در دوره انقلاب و جنگ تحمیلی، چه طنزهایی نوشته شده است. البته قطعا آثاری در برهه های حساس تاریخ معاصر کشورمان نوشته شده است.
وی افزود: متاسفانه به مطبوعات طنز انقلاب اسلامی و پیش از آن به شکل کامل نپرداخته‌ایم. باید مطبوعات طنز پیش از انقلاب را بررسی کنیم. این بررسی‌ها کم انجام شده است و باید بر روی این موضوعات تمرکز کنیم. متاسفانه در هر حوزه ایی که وارد می شویم، به جای نقد و بحث علمی، تلاش می کنیم موضوع را به شکل اعتقادی دنبال کنیم.
لبش اظهار داشت: پژوهشی که دفتر ادبیات مقاومت حوزه هنری در رابطه با جنگ تحمیلی انجام می‌دهد، در ابتدا با واکنش‌ها و مقاومت‌ها همراه بود. اما این کار انجام شد و دیدیم که بسیار خوب و لازم بود. در زمینه طنز نیز باید شجاعت به خرج داد و بررسی جامعی درباره طنز تاریخ معاصر انجام دهیم.
وی در پایان گفت: وظیفه اصلی دفتر طنز حوزه هنری این است که به طنز فاخر و اصیل بپردازد. دفتر طنز سال هاست به این وظیفه عمل می‌کند و تنها جایی است که به طنز فاخر می پردازد و امیدوارم این روند تقویت شود و ماموریت دفتر طنز تغییر نکند و مدیران تصور نکنند که طنز مخاطبش کم است و باید به سمت گونه های دیگر بروند. بسیاری از آثار و فعالیت های برجسته طنز در کشور حاصل کار دفتر طنز حوزه هنری بوده است.
