شهرام شکیبا گفت: این روزها وقتی یکی از ستونهای طنز مطبوعات مختلف کشور را میخوانیم، گویی همه آنها را خواندهایم، چون جوانان طنزنویس ما امروز همه مثل هم مینویسند.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از خبرنگار مهر، نشست طنز و تحولات اجتماعی بعدازظهر امروز سهشنبه ۲۱ اردیبهشت با حضور سیدعلی میرفتاح، سیدعبدالجواد موسوی و سید شهرام شکیبا در سرای اهل قلم بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
میرفتاح در ابتدای این نشست گفت: تعریفی که امروز از طنز داریم با تعریف و کارکرد آن در دوران مشروطه متفاوت است؛ البته اشتراکاتی در این زمینه وجود دارد. یکی از کارکردهای طنز نقد کمهزینه یا بیهزینه دولت است، البته طنز کارکردهای دیگری هم دارد مثلا اینکه خاصیت التیامی دارد؛ چه ادیبانه باشد، چه حالت عامیانه و لطیفهگویی داشته باشد.
وی افزود: طنز مثل هنر است. البته بزرگان ادب فارسی برای پایین آوردن هزینه انتقاد از طنز استفاده نمیکردند. طنز نفوذ و تاثیر کلام را نیز بالا میبرد، ولی به هر حال باید این نکته را در نظر داشت که همیشه یک طرف ماجرای طنز مربوط به قدرت است.
میرفتاح گفت:اگر بخواهیم در مورد شاخههای مختلف طنز مثل طنز مطبوعاتی صحبت کنیم، باید بحثمان را تفکیک کنیم.
در ادامه این برنامه، عبدالجواد موسوی تصریح کرد: اگر عبید زاکانی به عنوان یک طنزپرداز شناخته میشود، علتش به تعبیر عمران صلاحی این است که او به همه حوزههای سخن حمله کرده است. اگر به تاریخ ادبیات فارسی رجوع کنیم میبینیم که طنز ریشهدارتر از این حرفهاست و شعرای ما به این حوزه بیتوجه نبودهاند، منتهی این ما بودهایم که نسبت به طنز بیاعتنا بودهایم.
موسوی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: طنز به معنای امروزیش از وقتی شروع میشود که روزنامه وارد ایران میشود. در آن زمان تلاش شد که مفهوم طنز و فکاهه از یکدیگر جدا شود. از دهخدا به بعد بود که طنز ژورنالیستی متولد شد.
در بخش بعدی این برنامه، شهرام شکیبا درباره موفق بودن یک طنزپرداز گفت: موفقیت در این حوزه چه تعریفی دارد؟ پرمخاطب بودن یا تاثیرگذار بودن؟ مهمترین نکته در صحبتهای آقای میرفتاح رابطه طنزپرداز با اهل قدرت و شیوه سلوکش در این ارتباط است. اگر ما به دنبال تاثیرگذاری هستیم، طبیعتا تاثیرگذاری در قالب یک حرکت اجتماعی با تاثیرگذاری از طریق نقد نوشتن خیلی متفاوت است؛ بستگی دارد که ما به دنبال کدامیک باشیم.
این منتقد طنزپرداز تصریح کرد: زمانی دیگرانی بودند که ستونهای طنزشان بیشتر از «حرف حساب» گلآقا خوانده میشد. حالا سئوال این است که آنها تاثیرگذارتر بودند یا گلآقا؟ من در این باره هنوز به نتیجهای علمی نرسیدهام که مثل یک نسخه مشخص کند که طنزپرداز باید کدامیک از این دو باشد.
شکیبا درباره زیاد بودن تعداد ستونهای طنز در مطبوعات کشور گفت: هنوز خیلی از روزنامههای ما ستون طنز ندارند، اما ای کاش هر کسی شیوه خودش را در این زمینه داشته باشد، چون وقتی یکی از ستونهای طنز روزنامهها و مجلات را میخوانیم گویی بقیه را هم خواندهایم، چون جوانهای طنزپرداز ما این روزها همه مثل هم مینویسند.
وی در پایان سخنانش گفت: طنز خوب است چون بالادستیها و پاییندستیها یاد میگیرند که چطور با یکدیگر تعامل کنند.