نویسنده: سید مهدی طیار
زمان چینی شنیده اید؟ البته که شنیده اید! پس فکر می کنید این نامگذاری حیوانی سال ها از کجا آمده؟ بله، از همان جا. ریشه فلسفه اش را این می گویند که: یک روز جناب بودا، حیوانات را احضار کرده، اما فقط دوازده تایشان آمده اند؛ بودای مذکور هم، همین دوازده تا را که اتفاقا (باید باور کرد واقعا اتفاقی) به تعداد ماه ها بوده اند، کرده مسئول سال ها!
بر اساس این افسانه است که مردم آسیای جنوب شرقی، برای سال هایشان اسامی حیوانی دارند و لااقل در گذشته معتقد بوده اند که حوادث هر سال، با خلق و خوی حیوان آن سال مشابهت دارد!
اگر با مفهوم «توتم» آشنایی داشته باشید، متوجه می¬شوید که اینجا با یک پکیج دوازده تایی از این پدیده باستانی روبروییم؛ که این یعنی یک دوجین بت! قرار نیست که بت ها فقط از جنس سنگ و چوب، یا هنرپیشه و مانکن و شومن سیاسی باشند که؛ بت می¬تواند یک «اسم» یا «نماد» باشد. قرار است بت در ذهن لانه کند و آنجا بماند دیگر، چه لزومی هست که هر بتی عینیت بیابد. البته «عین» این جور بت ها را هم که جویا شویم و برایشان دنبال مصداق فیزیکی هم بگردیم، یک گله هم نه، یک دانه¬ از حیوانشان هم کافی ست.
حالا، فکر می کنید این شیوه نامگذاری حیوانی سال ها، چه طوری به ایران رسوخ کرده؟ تهاجم فرهنگی؟ نخیر، بلکه خود تهاجم نظامی! بله، مغول ها که آمدند، این فرهنگ را هم با خودشان آوردند. آنها فرهنگ خشونتشان را، با خون خودمان در خاک وطنمان نوشتند؛ ولی پاک شد؛ اما خرافاتی را که ریشه فرهنگشان بود، یاد فرهنگ ما دادند.
سال قبلی چینی، طبق آن قواعدی که گذشتگان آنجا درست کرده¬اند، به بز یا گوسفند منسوب بود. کارکرد سیاسی قابل قبولی هم از خودش نشان داد و به عنوان مثال، حاکم غیرمردمی هنگ کنگ، بر موج این داشته فرهنگی موج سواری ها نمود. ماجرایش این است که پیش از آغاز سال ۲۰۱۵ میلادی، وی با شورش¬هایی از طرف مردمش روبرو بود. این حاکم، برای سال جدید (سال قمری چینی)، به مردمش گفت: «گوسفند باشید!» جالب اینجاست که طرف، خودش مشهور است به «گرگ»! او برای مردمش توضیح داد: «گوسفند حیوانی آرام و مطیع است که در دسته هایی به صورت صلح آمیز زندگی می کند. امیدواریم از اول سال جدید، تمام مردم در هنگ¬کنگ، از شخصیت گوسفند درس بگیرند». لابد آن وقت خودش هم قصد داشت از شخصیت «گرگ» درس بگیرد؛ و با این گله ای که در رویا پرورانده بود، گرگم و بره می برم بازی کند! (اگر بازی اش می گرفت هم لابد سال جدید چینی کاملاً مبارک و میمون می بود!)
جناب غرب هم اگر می توانست، بدش نمی آمد فعلا که با زور و ضرب نظامی نمی تواند، عجالتاً به زور قطعنامه چنین تفکراتی را به ایران تزریق کند و وادارمان نماید مطیع او باشیم و خود را آماده و موشک دار نکنیم؛ تا رعیت او باشیم و خانی کند.
اما بر خلاف میل آنها، ما از ارکان دینمان چیزهایی آموخته ایم که بت شکن و خرافه پراکن است. و آیا چه زیبا و شکوهمند نیست حتی فکر کردن به جمله «هیهات منه الذله»؟! اینجاست که باید گفت: «مَا رأیتُ إلا جَمیلا».
برگرفته از شماره نه و ده نشریه طنز و کاریکاتور بزنگاه
