به گزارش شیرین طنز، به نقل از دفتر طنز حوزه هنری، گفتگوی مهدی فرج الهی با حسن وارسته را در حاشیه ی آغاز به کار هشتمین جشنواره طنز سوره با هم می خوانیم :
حسن وارسته متولد سال ۱۳۴۸ در تهران است.هم کـارشناسـی کـارگـردانی از دانشکـده سینمـا و تئـاتتر دارد و هم کـارشناسی ارشـد ادبیـات نمایشـی از دانشکـده هنرهای زیبا. اهم فعالیت های وی در حوزه تئاتر و تلویزیون در مقام نمایشنامه نویس ، فیلمنامه نویس و کارگردان می باشد. فیلمنامه سریال ها و فیلم هایی چون پایتخت ۲، پایتخت ۳ ، دودکش، قاب خاطره، چند می گیری گریه کنی؟ و … از جمله آثاری هستند که ایشان مرتکب نوشتن آنها شده اند.
چطور شد که بازخوان بخش نمایش هشتمین جشنواره طنز سوره شدید؟
به من زنگ زدند و گفتند که بازخوان جشنواره باشم؛ من هم قبول کردم.
چرا طنز؟
« رو مسخرگی پیشه کن و لودگی آموز/ تا داد خود از کهتر و مهتر بستانی» البته طنز با مسخرگی و لودگی یکی نیست بلکه ممکن است از این ابزارها هم استفاده کند. ادبیات شفاهی ما پر از شادابی و طنازی است و مردم ما نیز طناز هستند. طنز برای نقد به ویژه نقد مسائل روز ابزار مناسبی است و در طول تاریخ هم این زبان اثر گذارتر بوده است. در مجموع مردمان طنازی هستیم و با طنز ارتباط خوبی داریم.
چرا فیلمنامه های طنز و کمدی که می نویسید خوب است؟
بخشی از آن مربوط به ذوق و قریحه است. اگر همین حالا ۲میلیارد به من پول بدهند در عرض چند دقیقه آن را خرج می کنم. افرادی هم هستند که اگر ۱میلیون داشته باشند آن را تبدیل به ۲ میلیارد می کنند. آنها استعداد کاسبی دارند و من ندارم. در همه ی کارها همینطور است. استعداد ، ذوق و قریحه اهمیت ویژه ای دارد و بعد از آن کوشش، تکنیک ، نوآوری، به روز بودن و استفاده مناسب از ابزارهای موجود تاثیر گذار است.
طنز خوب و فاخر چیست؟
طنز خوب مثل لیمو شیرین است که در عین شیرینی ته مزه تلخی نیز دارد و جنبه درمانی نیز دارد. طنز خوب به سلامت جامعه کمک می کند . اثر گذار است؛ توهین نمی کند؛ مسخره نمی کند؛ آسیب نمی رساند. طنز نیشخند نیست و با توجه به شرایط باید منصفانه باشد.
بعد از برگزاری جشنواره چه بلایی سر برگزیدگان و استعدادهای کشف شده بیاوریم؟
استعداد های کشف شده باید توسط نویسندگان حرفه ای ارزیابی و راهنمایی شوند تا در صورت تمایل بتوانند این کار را به صورت حرفه ای دنبال کنند. و البته نیاز به حمایت هم دارند و همچنین نیازمند آموزشهایی هستند که از نظر فنی و تکنیکی آنها را تقویت کند.
به غیر از این خوب است در مدارس نسبت به طنز و نویسندگی آگاهی کافی داده شود تا از سنین پایین بتوانند در باره آن تصمیم بگیرند. طنز نویسی باید به عنوان یک حرفه جدی گرفته شود و اینکه صرفا برای سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت باشد؛ خوب نیست. وجود راهنمایی آدمهای حرفه ای هم ضروری است. همین حالا هستند افرادی که طنز می نویسند اما استعداد ویژه ای در این زمینه ندارند شاید اگر کسی آنها را راهنمایی کرده بود پژوهشگر بهتری بودند یا در زمینه دیگری موفق تر بودند.
خط قرمز چه رنگی است و چرا؟
چون با این قضیه بیشتر اوقات سلیقه ای برخورد می شود رنگ خاصی ندارد و مثل رنگین کمان می ماند. با برخی مسائل نمی توان شوخی کرد. طنز نویس باید با احتیاط دست به قلم شود.
طنز از شاخصه های دموکراسی است. اما همان آدمهایی که ادعای آزاد اندیشی دارند طاقت ندارند طنزی درباره شان گفته شود. برای نمونه وقتی سریال ساختمان پزشکان ساخته شد پزشکان که از طبقه تحصیل کرده و فرهیخته جامعه به حساب می آیند اعتراض کردند. اقشار، اصناف آدمها باید ظرفیت نقد پذیری داشته باشند و باید روحیه نقد پذیری بالا رود.
توصیه های شما برای علاقه مندان به نوشتن فیلمنامه کمدی چیست؟ کلاس؟کتاب؟و … ؟
از آن جا که در جریان کلاس هایی که برگزار می شود نیستم کلاس خاصی را توصیه نمی کنم.کتاب هم ممکن است چیزهایی درباره تکنیک آموزش دهد اما ذوق و استعداد را آموزش نمی دهد. در باره فیلمنامه نویسی کتاب «چگونه فیلمنامه بنویسیم ؟» نوشته ی «سید فیلد» را برای مطالعه پیشنهاد می کنم و در خصوص نمایشنامه نویسی هم که کتابهای متعددی وجود دارد مثل «فن نمایشنامه نویسی» و … . به هر حال علاقه مندان باید با اهل فن مشورت کنند و با توجه به نوع علاقه خود در فیلمنامه نویسی و نوع کار به استاد مرتبط و مورد نظر مراجه کنند. برای مثال برای کارهای کمدی یا پلیسی، خانوادگی و … هر کدام بهتر است به مشاور مربوط به همان کار مراجعه شود.
تدریس هم می کنید؟
به دلیل مشغله هایی که دارم فرصت نمی کنم اما دوست دارم تجربیات خودم را منتقل کنم و ذکات علمم را بدهم.
در حال حاضردر حال ارتکاب چه کارهایی هستید؟
همین حالا که در حال ارتکاب مصاحبه ام و در مجموع یک فیلمنامه برای شبکه آی فیلم (i film) و فیلمنامه دیگری هم هست و همچنین کارگردانی نمایش «ناقوسها برای چی ن به صدا در می آیند.»
ناقوسها برای چی ن به صدا در می آیند؟
بله. این نمایش توسط آقای رحمت امینی نوشته شده است و من آن را کارگردانی کرده ام در حال حاضر با بازی سیامک صفری ، فرزین محدث و آنا نعمتی در سالن حافظ روی صحنه است.
توصیه ی شما به طنازان و طنز پردازان چیست؟
هنرمند به رغم هر محدودیتی باید زیرک باشد قرار نیست پرده دری و بی حیایی کند و رو حرف بزند. باید با استفاده از طنز و با زبانی محترمانه معضلات را شیرین و باور پذیر برای مردم ارائه دهد.همیشه ناراضی هست اما می توان آن ها را به حداقل رساند به هر حال هنر با آدمها سر و کار دارد و هر مخاطبی هم سلیقه و برداشت خودش را دارد.
کوتاه و مختصر بفرمایید:
وودی آلن:
مرگ در می زند
حسن وارسته:
کارگردان، نویسنده و هنرمند با استعداد و خود شیفته
دفتر طنز حوزه هنری:
پایگاه رسمی و روزنه ی امید طنز پردازان
فیلم نامه ی کمدی:
بسیار سخت، در جامعه ی مدعی به نقد پذیری اما نا منعطف
جشنواره فجر:
آمار و بیلان
جشنواره کن:
پنجره ای برای خودنمایی در عرصه ی سینما
شاعران و نویسندگان طنز:
مستعدان و بی پولانِ امیدوار
