حبیب الله بهرامی :
با ثبت ملی بازارچه کیان اهواز، هم هویت تاریخی اش حفظ می‌شود و هم هویت جغرافیایی و هم راه ثبت جهانی اش هموار می‌شود. بازارچه کیان اهواز قدمتی ۳۰ ساله دارد. این قدمت، لزوم ثبت ملی بازارچه کیان اهواز را به مسؤولان یادآوری می‌کند! البته بلافاصله پس از ثبت ملی، ضرورت دارد مسؤولان مربوط و غیر مربوط، نسبت به ثبت جهانی این بازار- که ۲۰۵ غرفه و مالک و فروشنده دارد- اقدام لازم را به عمل آورند.
ممکن است در ذهن و نگاه عده ای دلواپس و نیز همیشه پرسشگر درباره “هویت تاریخی و لزوم ثبت ملی و حتی جهانی” علامت سوال ایجاد شود که دراین باره توضیحات لازم را در زیر می‌دهیم:
نخست: همان گونه که گفتیم، بازارچه کیان ۳۰ سال سابقه دارد که تاریخ و حتی جغرافیا حتماً به یاد دارد. سی سالی که فروشندگان خوزستانی و غیر خوزستانی، بارها و بارها جای جای این خیابان را به نیارمندان و بساط کنندگان با قیمت‌های مختلف فروخته اند و سود و حالش را برده اند!
اصلاً شما در کجای دنیا و حتی در دیگر کرات آسمانی سراغ دارید که خیابان‌ها و پیاده روهای شهر- که در حقیقت از آن شهرداری و مردم است- برای کار و کاسبی خرید و فروش شود؟ حتماً می‌گویید هیچ جا! خب، پس این یک دلیل برای ثبت و جهانی شدن و حتی در کتاب “گینس” رفتن نام این بازارچه!
دیّم: کجای دنیا سراغ دارید که در یک خیابان ۲۰۵ غرفه با ۲۰۵ رنگ، دکور و شکل و شمایل حصیری، ایرانیتی، پارچه و گونی و کارتنی آن هم با رعایت نظم و انضباط و بهداشت لازم در کنار وانت بارهایی که در کنار و جلوی منازل شهروندان و نیز دو دبستان و هنرستان با استفاده از بلندگو و غیره خریداران را به سوی خود جلب می‌کنند؟! صدای دستفروشانی که از صدای معلمان این دو مدرسه بلند تر است و گاه دانش‌آموزان حرف‌های بازارچه کیان را به جای کلام معلمان خود مشق می‌کنند.
این هم دلیلی دیگر برای ثبت جهانی این بازارچه! چرا که چنین چیزی در هیچ جای دنیا وجود نداشته و نخواهد داشت.
سیّم: کجای دنیا دیده یا شنیده‌اید که بازارچه‌ای با هویت تاریخی ۳۰ ساله، موجب به وجود آمدن ترافیک سنگین شود و مسیر چند خیابان را ببندد و برای دو مدرسه هم ایجاد مراحمت و آسایش و امنیت کند و احیاناً اگر در یکی از این دو مدارس خدای ناکرده حادثه ای رخ دهد، به دلیل فراوانی بساط کنندگان در مسیر و بسته شدن خیابان‌های منتهی به مدارس، امکان رسیدن خودروهای امدادی وجود ندارد و تنها باید از یگان هوایی کمک خواست که این مورد هم تاکنون در کلان شهر اهواز سابق نداشته است که برای جابه جایی شهروندان در شهر از هلی کوپتر یا چرخ بال کمک گرفته شود؛ که اگر این کار صورت بگیرد، خود می‌شود دلیل دیگری برای ثبت ملی و جهانی شدن این بازارچه!
چهارم: البته گفته می‌شود که معلمان مدرسه برای ورود یا خروج به این دو مدرسه(دبستان و هنرستان) با مشکل رو به رو هستند، اما با‌توجه‌‌به بساطی ۲۰۵ غرفه که خود به خود باعث به وجود آمدن این بازارچه شده، آن هم بدون گرفتن کمک از مسئولان یا کارشناسان فن در چیدمان غرفه‌ها و تشکیل بازارچه، همان که یک جای پایی برای ورود و خروج معلمان و دانش آموزان این دومدارس باز کرده‌اند- هر‌چند که با مشکل مواجه شوند- باز جای تشکر و قدردانی و سپاس دارد.
چون تا آنجا که نگارنده اطلاعات و کیهان دارد، در تمام دنیا- که دستفروشان جلوی مدارس بساط می‌کنند- حتی یک جای پای کوچک هم برای ورود و خروج دانش آموزان و معلمان نمی‌گذارند و در نتیجه مدارس این محله‌ها باید عطای آموزش و پرورش را به لقایش ببخشند و بروند جای دیگری بساط کنند.
اما در منطقه کوی علوی یا شیلنگ آباد سابق، خدارا شکر، جای پایی برای ورود و خروج معلمان و دانش آموزان ایجاد کرده اند که لازم است این موضوع برای جهان و جهانیان و نیز ثبت هرچه سریع تر این بازارچه منعکس شود.
پنجم: از آنجا که ورود به بازارچه کیان اهواز برای هر شهروندی به راحتی امکان پذیر نیست و باید به وسایلی مانند ماسک و چکمه و دستکش مجهز باشد تا بوهایی که در فضای این بازار از مرغ‌ها، ماهی‌ها، میوه‌ها و سبزی‌ها متصاعد می‌شود، مشام را غلغلک ندهد و موجب طغیان معده و روده‌ها نشود. البته افرادی که به این چیزها حساس هستند، می‌توانند هر روز یا یک روز درمیان به این بازارچه سر بزنند تا با وضعیت و بوهای گوناگون آن خو بگیرند و بتوانند به تقویت جسم و روح خود بپردازند و در آینده با بیماری‌ها مبارزه کنند.
خب، حالا به نظر شما خوانندگان محترم، کدام بازارچه را در دنیا سراغ دارید که بعد از چند بار رفت و آمد در آن، بتوان جسم و جان فروشندگان و خریداران و عابران آن را تقویت کرد؟
ششم: اگرچه مسئولان مربوطه در سی سال گذشته با تشکیل انواع نشست و بلند شدن، کلی زحمت کشیده و کوشش کرده اند تا با حفظ این بازارچه بتوانند در ثبت ملی و جهانی آن لااقل نقش کوچکی داشته باشند، اما مدتی است از سوی فرمانداری اهواز برنامه ای برای انتقال فروشندگان این بازارچه به بازارچه “کیان نو” در کنار بازارچه “فردوس” تدارک دیده شده است که اگر این مورد در ۴۰ روز آینده به اجرا درآید، زحمت‌های سی ساله مسئولان برای ثبت ملی و جهانی بازارچه کیان- که به گفته عده ای هویت تاریخی دارد- به هدر خواهد رفت. به هر روی، از ما گفتن بود که گفتیم.
منبع : روزنامه اطلاعات
