یک نویسنده دفاع مقدس گفت: فضای دفاع مقدس از نظر ظاهر، سخت، خشن و درگیرانه است، اما دلیل عمده حضور رزمندگان در جنگ تحمیلی، فضای معنوی است که همراه با نشاط و شادی در جریان بود.
به گزارش شیرین طنز، اکبر صحرایی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری با بیان اینکه فضای کلی جنگ و دفاع مقدس، فضای پرنشاط و پرباری بود که جان‌مایه آن می‌تواند بحث طنز و یا همان مبحث شوخ طبعی باشد، اظهار کرد: مبحث شوخ طبعی، به نحوی به طنز تعبیر می شود و فکر می‌کنم فضای حاکم بر زندگی بوده که در ۸ سال دفاع مقدس به رزمنده‌ها رسیده است.
وی ادامه داد: فضای دفاع مقدس از نظر ظاهر سخت، خشن و درگیرانه و توام با گلوله و آتش و شهید و شهادت و جانبازی بوده و باید دید چطور می شود که چنین فضایی به یک زندگی جدید برای جوان‌ها و حتی نوجوان‌های نسل اول و دوم انقلاب تبدیل می‌شود؛ به شکلی که حتی برخی از رزمندگان مدت‌های مدیدی مرخصی نمی‌آیند و روزها و ساعت ها را در سنگرها می‌گذرانند. دلیل عمده این امر، همان فضای معنوی است که همراه با نشاط و شادی در جریان است. ما از این عصاره نتوانستیم در ادبیات دفاع مقدس استفاده کنیم. در واقع عصاره حوزه دفاع مقدس را همین جان مایه طنز می‌دانم.
صحرایی با تاکید بر اینکه به صورت موردی و متفرقه اشاراتی به طنز در دفاع مقدس شده، عنوان کرد: متاسفانه فرهنگ طنز در دفاع مقدس هنوز به طور کامل جمع نشده است. باید با استفاده از انتقال فرهنگ آن دوران در ادبیات، تاریخ دفاع مقدس را به نسل‌های بعدی انتقال دهیم. اگر بخواهیم به طور متفرقه به این امر بپردازیم به برخی شوخ طبعی‌ها و لایه‌های طنز و یا مسائل این‌چنینی که می‌تواند خنده آور باشد می رسیم.
اکبر صحرایی
وی خاطرنشان کرد: اگر به سمت سوژه‌یابی بیاییم و اسوه‌سازی و قهرمان پروری به شیوه‌ای که در غرب رخ می‌دهد، انجام دهیم. موفق خواهیم شد. در «دار و دسته دار علی» تلاش کردم تا به این سمت‌وسو بروم. یعنی شما به مجموعه ۷ جلدی که البته ۵ جلد آن چاپ شده بر می خورید که در این ۵ جلد شخصیتی به وجود می آید به نام «دارعلی». ما به طنز تاریخ معاصر کشورمان که رجوع کنیم می بینیم که سوژه ها و کارهایی مثل ملانصرالدین، دهخدا، بهلول و … ماندگار شده است.
این نویسنده با بیان اینکه باید جان مایه طنزی که در این ۸ سال حاکم بوده را در ادبیات دفاع مقدس کنکاش کنیم، افزود: طنز دفاع مقدس می‌تواند در شخصیت و یا الگویی تزریق شود. آقای امیریان در آثارش به نحو دیگری این موضوع را ارائه داده است. راهی نداریم جز اینکه جواهرات و وقایع خوبی را که در متن جنگ تحمیلی بوده است، پالایش کنیم و تبدیل به چیزی کنیم که به چشم بیاید.
وی تصریح کرد: اثری داریم به نام «شوایک» از یاروسلاو هاشک، نویسنده و طنزپرداز چک، که این رمان تبدیل به اثری فاخر و جهانی شده است. ادبیات جنگ اگر همراه با طنز باشد، در این اثر شکل فراگیر می‌شود. شخصیت گروهبان شوایک در این رمان، شخصیتی است که حرف های زیادی برای گفتن دارد. اگر به صورت متفرقه به طنز در دفاع مقدس بپردازیم قطعا تاثیر خیلی سطحی دارد. اما اگر توانستیم به سمت خلق شخصیت طنز برویم و این شخصیت را الگو و اسوه کنیم برای نسل جدید، قطعا ماندگار می‌شود.
