نویسنده : افسانه بختیاری نژاد
دو بیتی، از قالب‌های خانواده دار شعر پارسی است که دو بیت دارد. این قالب شکل تکامل یافته ی تک بیتی است که شاعر با قدری فشار مضاعف بیتی مربوط به بیت اول را می سراید و تنگ آن می چسباند. نامدارترین وزن دوبیتی، وزن باباطاهر عریان است. البته گفته و دیده شده که گاهی بابا طاهر لج میکرده و با پوشیده رفتن به محافل، چند کیلویی را بر وزن این شعر می افزوده. اما از آنجا که “کی به کیه ” از آن زمان مرسوم بوده کسی بر این چند کیلوی اضافه خرده نمیگرفت. لذا ناخواسته این چند کیلو جزو اختیارات شاعری محسوب شد.
بعد از بابا طاهر باباهای زیاد دیگری از این قالب پیروی کردند که یکی از آن ها “امید مهدی نژاد” است. مهدی نژاد از معدود شاعرانی است که جرأت به خرج داده و بدون اینکه رحمی به جوانی اش کند در مجموعه “الا دختر” اش دو بیتی های مغرضانه ای در وصف جامعه ی نسوان سروده است…
“الا دختر که موی بور داری
ز دختر بودنت منظور داری
بیا تا جزوه ای از هم بگیریم
شنیدم مثل من کنکور داری”
“الا دختر مرا بیچاره کردی
میان قبطیان آواره کردی
تو که حال زلیخا را نداری
چرا پیراهنم را پاره کردی”
الا دختر؛ دوبیتی های عشقولانه ی (به همراه شرح لغات و اصطلاحات دشوار ) امید مهدی نژاد، با خود نمایی بی جهت سید مسعود شجاعی طباطبایی است.
“جزوه：در لغت به معنای یک جزو از چتدین جزو است و در اصطلاح دقیق تر به مجموعه یادداشت های طالبان علم از درس استاد گفته می شود که مشهور است طالبان مؤنث آن را پاکیزه و دقیق تر می نویسند و طالبان مذکر در ایام منتهی به امتحان طالب آنند. “جزوه گرفتن：به عملی گویند که طی آن از پی تمایل سالک مذکر به سالک مؤنث، سالک مؤنث نیز به سالک مذکر متمایل می گردد”.
این قطعه ی جیبی “۱۴۴” صفحه است که پس از عز و التماس های زیاد مهدی نژاد “بهار ۱۳۹۳ ” خیلی ناباورانه توسط انتشارات سپیده باوران به چاپ رسید.
