دوودل آرت یا هنر بیخودی!
عادل امیری :
در ادامه کارگاه های آموزشی پژوهشی خانه کاریکاتور اصفهان، این هفته، وحید شریفی کاریکاتوریست، گرافیست و عضو خانه کاریکاتور اصفهان به برپایی کارگاه «دوودل آرت یا هنر بی خودی/ احمقانه» پرداخت. نمونه های ساده و معمولی دوودل را میتوانیم در حاشیه دفترهای دانش آموزان بینیم، یا هنگام مکالمه های طولانی تلفنی و یا در جلسات طولانی و کسل کننده روی کاغذهای پیش روی افراد. از جمله کارکردهای دوودل، تمرین و ورزیده شدن هنرمند و تسلط به ابزار طراحی است، همچنین تمرکز حواس، بروز خلاقیت، کمک به حرکت بداهه دست و البته احساس آرامش است.
شاید اندکی نام این هنر تازه که ۶ فوریه روز ملی آن در انگلستان است، برای ما عجیب باشد. این موضوع به گفته شریفی« برمی گردد به اینکه لغت دوودل در زبانهای لاتین به نوعی معنای کار احمقانه یا بیخودی را می دهد؛ اما در زبان فارسی نهاد مناسب و گویایی برای تعریف آن نیافتیم ولی آنچه که مسلم است این است که چون این هنر در لحظات از خود بی خود بودن انسان رخ می دهد، حتی می توان آن را هنر بی خودی نامید ».
دوودل آرت در لحظات بی خودی
وحید شریفی متولد ۱۳۵۶ در اصفهان است و از سال ۷۰ به این سو فعالیت خود را در رشته های مختلف هنرهای تجسمی پی گرفته و از طریق هنر نقاشی وارد دیگر رشتههای هنرهای تجسمی شده است. او به صورت مشخص کاریکاتور چهره کار می کند و تاکنون در ۷ نمایشگاه انفرادی (در زمینه های کاریکاتور چهره، نقاشی-عکس، عکس و گرافیک) و نزدیک به ۱۰۰ نمایشگاه گروهی شرکت داشته است. شریفی فارغالتحصیل مهندسی نرم افزار کامپیوتر است و در آتلیه طراحی و گرافیک خود که آبنوس نام دارد کار میکند. او درباره برگزاری کارگاه آموزشی هنر بی خودی یا احمقانه می گوید: « کشیدن دوودل تجربه ایاست که تقریبا همه افراد با آن آشنا هستند، این تجربه در قلم هنرمندان به طور نا خودآگاه همراه با اصول زیباییشناسی و قدرت طراحی بروز میکند که مختصات هنری پیدا میکند و از دوودل به دوودل آرت تبدیل میشود. « دوودل آرت به تنهایی حامل پیام یا مفهوم خاصی نیست ولی میتواند در خدمت هنرهای دیگری مانند تصویرگری، گرافیک، نقاشی و… قرار بگیرد. این پیش آمد جالب اما ارتباط مستقیمی با ناخودآگاه ما دارد؛ زیرا در لحظاتی بر ما عارض می شود که قسمت محاسباتی و اندیشمند مغز به حالت نیمه هشیار فرو میرود و عملا مغز درگیر کاری که دست انجام میدهد نیست، یعنی به آن نمیاندیشد، برای همین در حال کشیدن دوودل، ذهن آزاد است برای تفکر و اندیشیدن و انسان در افکار و اندیشه های خود غوطه و ر میشود». امروزه هنرمندان زیادی در جهان و همچنین در کشور خودمان به این هنر مشغول هستند که برای دیدن آثارشان کافی است واژه Doodle Art را در اینترنت جستوجو کنیم. در دوودل آرت به جزئیات و ظرایف بصری زیادی پرداخته میشود، در کشیدن دوودل میشود از موتیف های مختلف استفاده کرد، نمادها، کاراکترهای کارتونی، اشکال و عناصر هندسی و یا فقط خطوط و بافتهای ساده و انتزاعی. دوودل معمولا با یک قلم یا ماژیک و یا ابزارهای دیگر طراحی و معمولا به صورت تک رنگ کشیده میشود. البته بعضی از هنرمندان با چند رنگ مختلف کار میکنند یا حتی دوودلها را رنگآمیزی میکنند.
ورکشاپ دوودل آرت برای پرشین گلف
شـــرکــت کـــننـــدگان در کـــارگـــاه اخیـــر بیشــتـــر از کاریکاتوریستهای اصفهان بودند و وحید شریفی باشرح ماهیت دوودل آرت و بیان تاریخچه و خاستگاه این هنر از حاضرین دعوت به کشیدن دوودل کرد.
همزمان با کار هنرمندان، فایلهای صوتی و رادیویی پخش شد و این کار به غوطه ور شدن افکار حاضرین در صداها و مطالب شنیداری کمک کرد و کار طراحی دوودل را آسان تر نمود. شریفی از استقبال خوب شرکت کنندگان در کارگاه دوودل می گوید. او که پس از توضیحات اولیه، بازخورد خوبی از آثار حضار دیده است می گوید در دنیای هنر گاهی کارهایی ما را به خود مشغول میکنند، کارهایی که تجربه های شخصی ما هستند و شاید سالها به این تجربه ها بپردازیم؛ اما در کلیشه های موجود و دسته بندیهای هنری موجود نگنجند؛ به عبارتی نمیتوانیم مشخصا نام هنر یا تکنیک خاصی را به آثارمان بدهیم؛ بنابراین جرئت ارائه کارمان را پیدا نمیکنیم و همیشه آنها را به عنوان تجربیات شخصی برای خودمان نگه میداریم. دوودل آرت هم یکی از همین تجربیات است که تقریبا همه آدمها چه هنرمند و چه غیر هنرمند با آن آشنا هستند. در کارگاه دیروز وقتی به دوستان گفتم که این خط خطیها دوودل آرت هستند و در دنیا به عنوان یک رشته هنری شناخته میشوند، برق شادی در چشم حضار دیدنی بود، جالب تر آنکه آثار بسیار زیبای دوودل آرت را در دفترهای طراحیشان دیدم که مربوط به گذشته بود، یعنی بعضی ها با کیفیت بسیار خوبی به خلق دوودل آرت مشغول بوده اند ولی فقط منتظر یک نام یا یک دسته بندی بودند که بر روی این آثارشان گذاشته شود، انگار با همین یک نام، قفل بزرگی برایشان باز شده بود. کارگاهی که من برگزار کردم زیاد جنبه آموزشی نداشت، بلکه هدفم این نامگذاری بود و اینکه دوستان با اعتمادبه نفس به ارائه تجربیات شخصی هنریشان بپردازند، حتی اگر نامی یا جایی در کلیشه های موجود برای آثارشان یافت نشود. «طبق رایزنی های به عمل آمده با پیام پورفلاح، مدیر خانه کاریکاتور، روزی را به عنوان روز ورکشاپ دوودل آرت برای پرشین گلف در نظر خواهیم گرفت و اخبار تکمیلی آن را نیز متعاقبا اعلام خواهیم کرد.»
منبع : روزنامه اصفهان زیبا – ۱۳۹۶/۰۷/۲۹ (شماره ۳۰۵۲)